Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

перакамплекто́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да перакамплектаваць.

перакамячы́цца, ‑мечыцца; зак.

Разм. Скамячыцца, пакамячыцца — пра ўсё, многае.

перакамячы́ць, ‑мячу, ‑мечыш, ‑мечыць; зак., што.

Разм. Скамячыць, пакамячыць усё, многае.

перакана́льнасць, ‑і, ж.

Разм. Тое, што і пераканаўчасць. — Ды я ж не маленькая! — гаварыла .. [Ніна] з усёй пераканальнасцю сваіх дваццаці год. Сіўцоў.

перакана́льны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і пераканаўчы. Нешматлікія, скупыя дэталі ствараюць пераканальны вобраз, у якім нявольнік уласнасці і чалавек жывуць побач. Кучар.

перакана́насць, ‑і, ж.

Цвёрдая ўпэўненасць у чым‑н. Браты .. Ліскоўскія гаварылі многа, з вялікай перакананасцю, гаварылі так, як бы толькі ў іх адчынены вочы на ўсе праявы жыцця. Колас.

перакана́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. пераканаць (у 1 знач.) і стан паводле знач. дзеясл. пераканацца.

2. Цвёрды, непахісны погляд, упэўненасць. Адно толькі ведае.. [Кастусь] — усім сэрцам і душою будзе заўсёды служыць прыгнечанаму селяніну, роднай Беларусі. Гэта было глыбокае і непахіснае перакананне... С. Александровіч. Прамова .. [Мікітава] была не зусім гладкая, але ён гаварыў шчыра, з перакананнем. Колас.

перакана́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пераканаць.

2. у знач. прым. Цвёрда ўпэўнены ў чым‑н. Абодва мы былі перакананы, што пра нашы сустрэчы ніхто не ведае, асабліва бацькі. Лупсякоў.

3. у знач. прым. Непахісны, паслядоўны ў сваіх поглядах. Перакананы марксіст. □ Скарына быў перакананым абаронцам беларускай мовы і літаратуры. Алексютовіч.

пераканапа́ціць, ‑пачу, ‑паціш, ‑паціць; зак., што.

1. Праканапаціць нанава, іначай.

2. Заканапаціць усё, многае.

пераканапа́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пераканапаціць.