Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

шпулька, , ж.

  1. Невялікі, звычайна драўляны цыліндр, на які намотваецца што-н.

    • Ш. нітак.
  2. Прыстасаванне ў швейных, ткацкіх і пад. машынах для намотвання нітак.

  3. Тое, што і шпуля (у знач.; спец.).

|| прым. шпулечны, і шпулькавы, .

шпуля, , ж.

  1. Тое, што і шпулька (у 1 і 2 знач.).

  2. Насадка з драўніны ці кардону, якая надзяваецца на верацяно для намотвання на яе пражы.

  3. Стрыжань для намотвання дроту, кабелю і пад., а таксама наматаны сам дрот, кабель і пад. (спец.).

    • Ш. кабелю.

шпунт, , м. (спец.).

  1. Падоўжны выступ ці паз для злучэння дошак, брусоў і пад., а таксама злучэнне такога віду, пры якім выступ адной са злучаных частак уваходзіць у паз другой часткі.

  2. Дошка, брус, бэлька і пад., на адным канце якой зроблены падоўжны выступ, а на другім — паз.

  3. Корак, якім затыкаюць бочку.

    • Ад усіх бочак ш. або пад усе бочкі ш. (прымаўка пра чалавека, якім карыстаюцца для выканання розных даручэнняў, просьбаў; разм.).

|| прым. шпунтавы, .

шпур, , м. (спец.).

Цыліндрычная адтуліна, якая прасвідроўваецца ў горнай пародзе для размяшчэння выбуховага рэчыва, а таксама наогул зробленая свердлам вузкая свідравіна.

|| прым. шпуравы, .

  • Шпуравая свідравіна.

шпурляцца, ; незак. (разм.).

Тое, што і кідацца (у 1 знач.).

  • Ш. снежкамі.

|| наз. шпурлянне, .

шпурляць, ; незак. (разм.).

З сілай кідаць.

  • Ш. камяні або камянямі ў каго-н.
  • Ш. грошы на вецер (перан. выдаткоўваць без карысці, марна).

|| аднакр. шпурнуць, .

|| наз. шпурлянне, .