Verbum

штурх у знач. вык. (разм.).

Тое, што і штурхануў.

• Раптам нехта ш. у бок.

штурханец, ✂ і штурхаль, ✂, м. (разм.).

Кароткі, моцны, рэзкі ўдар.

• Надаваць штурханцоў (штурхалёў).

штурханіна, ✂, ж.

Цісканіна, сумятня ў натоўпе, цеснаце.

• Пачалася ш. ў раздзявальні.

штурхацца, ✂; незак.

1. Штурхаць каго-н. іншага або адзін аднаго.

   • Ш. ў натоўпе.

2. перан. Быць дзе-н. у цеснаце, таўкатні (разм.).

   • Ш. ў аўтобусе.

3. Штурхаць што-н., імкнучыся пранікнуць куды-н. (разм.).

   • Ш. ў дзверы.

4. Знаходзіцца, бадзяцца дзе-н. без асобага занятку, без мэты (разм.).

   • Ш. па базары.

|| наз. штурханне, ✂.

штурхаць, ✂; незак.

1. Рухаць ад сябе, кранацца рэзкім рухам, кароткім ударам.

   • Ш. у спіну сяброўку.
   • Ш. тачку.
   • Ш. ядро (у спорце: кідаць наперад).
   • Ш. штангу (у спорце: паднімаць у два прыёмы — да ўзроўню грудзей і на выцягнутых руках уверх).

2. перан. Прымушаць да чаго-н., садзейнічаць сваім умяшаннем развіццю чаго-н.

   • Ш. каго-н. на нядобры ўчынак.

|| зак. штурхануць, ✂ і штурхнуць, ✂.

|| наз. штурханне, ✂.

штурхач, ✂, м.

1. Дэталь, прыстасаванне для падштурхоўвання чаго-н. (спец.).

   • Ш. клапана.

2. Дапаможны паравоз у хвасце поезда або самаходнае судна, якое штурханнем рухае баржы (спец.).

3. перан. Чалавек, якому даручана падштурхнуць, паскорыць патрэбную ў дадзены момант справу (разм.).

штурхель, ✂, м. (разм.).

1. Тое, што і штуршок (у 1 знач.).

   • Даць ш. у грудзі.

2. у знач. вык. Тое, што і штурхнуў.

   • Ш. у бок нагой.

штуршок, ✂, м.

1. Кароткі, рэзкі дотык або ўдар ад сябе.

   • Ш. у бок.

2. Рэзкае хістанне ў выніку ўдару, рыўка і пад.

   • Ледзь не ўпаў з лаўкі ад рэзкага штуршка цягніка.
   • Падземныя штуршкі.

3. У спорце: рух, якім штурхаюць што-н. (напр. ядро, штангу і пад.).

   • Ш. левай рукой.

4. перан. Тое, што выклікае што-н. або пабуджае да чаго-н. (разм.).

   • Ш. да рэвалюцыйнага руху.

|| прым. штуршковы, ✂.

штучны​¹ ✂ прым.

1. Ненатуральны, зроблены накшталт сапраўднага.

   • Штучнае валакно.
   • Ш. адбор.
   • Штучнае дыханне (сістэма прыёмаў, якія аднаўляюць дыханне хворага, пацярпелага).

2. Роблены, прытворны, няшчыры.

   • Штучная ветлівасць.

|| наз. штучнасць, ✂.

штучны​² ✂ прым.

1. Які ўяўляе сабой асобную рэч, які нельга ўзважыць або адмераць.

   • Ш. тавар.
   • Ш. аддзел магазіна (для гандлю таварамі паштучна).

2. Які праводзіцца, робіцца здзельна, за кожную штуку.

   • Штучная аплата.