Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

пагнаць, ; зак.

Пачаць гнаць.

  • П. кароў у поле.
  • П. ворага са сваёй зямлі.
  • Сабака пагнаў зайца.
  • Дзяўчынка шпарчэй пагнала каня.
  • І чаго яго пагнала ў свет? (безас.; чаго ён адправіўся ў свет; разм.).

пагнісці, і пагніць, ; зак.

Згнісці — пра ўсё, многае.

  • За многія гады салома пагніла на стрэхах.

пагода, , ж.

Стан атмасферы ў дадзеным месцы, у дадзены час; добрае надвор’е.

  • Марозная п.
  • Хто дажджом косіць, той пагодай сушыць (з нар.).
  • Рабіць пагоду (перан. мець рашаючае значэнне ў якой-н. справе).
  • Чакаць з мора пагоды (перан. знаходзіцца ў чаканні чаго-н. няпэўнага).

|| памянш. пагодка, .

|| прым. пагодны, .

  • Пагодныя ўмовы.

пагодлівы, .

Добры, ясны, цёплы ў адносінах да пагоды.

  • Стаяў п. дзень.

пагойдвацца, ; незак.

Гайдацца злёгку ці час ад часу.

  • Байдарка ціха пагойдвалася на хвалях.

|| наз. пагойдванне, .

пагойдваць, ; незак.

Гайдаць злёгку або час ад часу.

  • Вада пагойдвае лодку.

|| наз. пагойдванне, .

пагон1, , м.

Дарога, па якой гоняць жывёлу на папас.

|| прым. пагонны, .

пагон2, , м.

Наплечны знак адрознення ў ваенным і іншым форменным адзенні.

  • Палкоўніцкі п.
  • Палявыя пагоны (засцерагальнага колеру).

|| прым. пагонны, .

пагонны, .

Які вымяраецца ў даўжыню ў лінейных метрах.

  • П. метр.

пагоня, , ж.

  1. Праследаванне каго-, чаго-н. з мэтай дагнаць, злавіць.

    • Кінуцца ў пагоню за кім-н.
  2. Чалавек ці, звычайна, група людзей, якія праследуюць каго-н.

    • П. бегла па слядах.
  3. перан., за кім-чым. Імкненне дабіцца каго-, чаго-н., дасягнуць чаго-н.

    • П. за прыбыткам.

  • У пагоні за кім-чым, у знач. прыназ. — імкнучыся да каго-, чаго-н.

    • У пагоні за славай.