Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

сушылка, , ж.

  1. Апарат, устаноўка для сушкі чаго-н.

    • С. для збожжа.
    • С. для бялізны.
  2. Памяшканне, дзе сушаць, прасушваюць што-н.

сушыльны, .

Які служыць для сушкі, прасушвання чаго-н.

  • С. цэх.

сушыльня, , ж.

Тое, што і сушылка (у 2 знач.).

сушыцца, ; незак.

  1. Сушыць, звычайна на сабе, мокрую вопратку, абутак.

    • С. каля грубкі.
  2. Сохнуць (у 1 знач.), прасушвацца.

    • На балконе сушыцца бялізна.
    • У печы сушацца грыбы.

|| зак. высушыцца, .

сушыць, ; незак.

  1. Рабіць сухім (што-н. сырое, мокрае, вільготнае), трымаючы на паветры або ў цёплым месцы.

    • С. бялізну.
    • С. сена.
    • Гэтай вясной вельмі сушыла (безас.).
  2. Нарыхтоўваць у запас, выдаляючы вільгаць з пладоў, раслін і пад.; высушваць, засушваць.

    • С. лекавыя травы.
  3. перан. Падрываць здароўе, знясільваць (разм.).

    • Што ты сушыш работай дачку?
    • Бяда сушыць жанчыну.

|| зак. высушыць, .

|| наз. сушка, і сушэнне, .

сушэць, ; незак.

Рабіцца больш сухім.

  • Дарога паступова сушэла.

сфера, , ж.

  1. Вобласць, межы распаўсюджання чаго-н.

    • С. вытворчасці.
    • С. абслугоўвання.
  2. Грамадскае акружэнне, асяроддзе.

    • Навуковая с.
    • Вышэйшыя сферы (пра кіруючыя, арыстакратычныя колы грамадства).
  3. Замкнутая паверхня, усе пункты якой аднолькава аддалены ад цэнтра; паверхня і ўнутраная прастора шара (спец.).

|| прым. сферычны, .

сферычны, .

  1. гл. сфера.

  2. Шарападобны.

    • Сферычная паверхня.

сфінкс, , м.

  1. Каменная скульптура ляжачага льва з чалавечай галавой.

  2. У старажытнагрэчаскай міфалогіі: крылатая істота з тулавам ільва, з галавой і грудзямі жанчыны, якая забівала падарожнікаў, што не маглі разгадаць зададзеную загадку.

  3. перан. Пра незразумелую, загадкавую істоту, дзіўнага чалавека (кніжн.).

    • Гэты чалавек для мяне — с.

схадзіць, ; зак.

  1. гл. хадзіць.

  2. Пайсці куды-н. і, пабыўшы там, вярнуцца назад.

    • С. у госці.
    • С. па каня.