Verbum

гойсаць, ✂ і гайсаць, ✂; незак. (разм.).

Хутка і мітусліва рухацца, перамяшчацца; бегаць, раз’язджаць у пошуках каго-, чаго-н.

• Г. па магазінах.

|| наз. гойсанне, ✂ і гайсанне, ✂.

гол, ✂, м.

У футболе і падобных гульнях: ачко, якое каманда выйграе пры пападанні мяча ў вароты праціўніка.

• Забіць г.

|| прым. галявы, ✂.

• Г. момант ля варот.

голагаловы, ✂.

1. З голай, непакрытай галавой.

   • Г. хлопчык.

2. З абстрыжанай ці лысай галавой.

голад, ✂, м.

1. Вострае адчуванне патрэбы ў ежы.

   • Памерці з голаду (ад доўгачасовага недаядання).

2. Адсутнасць ці недахоп прадуктаў харчавання ў, выніку неўраджаю, засухі, вайны і пад.

   • Ваша нясе г. і разбурэнні.

3. перан. Увогуле недахоп чаго-н.

   • Кніжны г.
   • Г. на культурная мерапрыемствы.

◊

• Марыць голадам — даводзіць да знямогі.

голас, ✂, м.

1. Гучанне, якое ўтвараецца ваганнем галасавых звязак, што знаходзяцца ў горле.

   • Ля рэчкі чуліся вясёлыя галасы.
   • Высокі г.
   • Г. сумлення (перан.).

2. Асобная самастойная партыя многагалосага твора вакальнай і інструментальнай музыкі.

   • Раманс для двух галасоў.

3. Меркаванне, выказванне, думка.

   • Падаць г. (рашуча выказаць сваю думку).
   • Прыслухоўвацца да голасу мае.

4. перан. Права заяўляць сваё меркаванне пры вырашэнні дзяржаўных пытанняў.

   • Не хапіла аднаго голасу на выбарах.
   • Галасы выбаршчыкаў.
   • Падлік галасоў.
   • Рашаючы г.

5. Клавіш музычнага інструмента (разм.).

   • У акардэоне сапсаваліся галасы.

◊

• На ўвесь голас — гучна, на поўную сілу.

• У адзін голас — дружна, адзінадушна.

|| памянш. галасок, ✂.

|| прым. галасавы, ✂.

• Галасавыя звязкі (парныя эластычныя звязкі на бакавых сценках гартані).

голасны, ✂.

Гучны, звонкі.

• Голаснае чытанне.

голуб, ✂, м.

Птушка пераважна з шэравата-блакітным ці белым апярэннем і вялікім зобам.

• Дзікі г.
• Г. міру (відарыс белага голуба як сімвал міру; высок.).

|| памянш. галубок, ✂.

|| прым. галубіны, ✂.

• Галубіныя гнёзды.
• Галубіная пошта.
• Галубіная душа (перан.).

голубагадовец, ✂, м.

Чалавек, які займаецца голубагадоўляй.

голубагадоўля, ✂, ж.

Развядзенне і дрэсіроўка галубоў.

|| прым. голубагадоўчы, ✂.

голы, ✂.

1. Не апрануты, без расліннага або валасянога покрыва.

   • Голая спіна.
   • Г. чэрап (лысы).
   • Голыя дрэвы (без лісця).
   • Голыя сцены (перан. не ўпрыгожаныя).
   • Спаць на голым ложку (без сенніка).
   • Браць голымі рукамі (перан. без цяжкасцей).

2. перан. Узяты сам па сабе, без тлумачэнняў, без дадаткаў.

   • Голыя лічбы.
   • Голыя факты.

3. Без прымесей, чысты.

   • Г. пясок.

4. перан. Бедны.

   • Гол як сакол.
   • Г. як бізун.

◊

• Голы як бубен (разм.) — пра голае, без расліннасці месца.