Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

міткалёвы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да міткалю. Міткалёвы цэх. // Зроблены з міткалю. Міткалёвая кашуля. Міткалёвая тканіна.

мітка́ль, ‑ю, м.

Самая простая тонкая баваўняная тканіна.

[Ад перс. metqal.]

мітка́льны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і міткалёвы.

міто́з, ‑у, м.

Спец. Найбольш пашыраны спосаб размнажэння клеткі ў жывых арганізмах і раслінах.

[Грэч. mitos — нітка.]

мі́тра, ‑ы, ж.

Пазалочаны і аздоблены рэлігійнымі эмблемамі галаўны ўбор прадстаўнікоў вышэйшага духавенства ў праваслаўнай і каталіцкай царкве, які надзяваецца ў часе набажэнства.

[Ад грэч. mitra — галаўная павязка, дыядэма.]

мітралье́за, ‑ы, ж.

Скарастрэльная мнагаствольная гармата, якая страляе карцеччу. Не стрымаць пралетарскага ўзлёту Ні мітральезай, Ні кулямётам. А. Александровіч.

[Фр. mitrailleuse, ад mitraille — карцеч.]

мітрапалі́т, ‑а, М ‑ліце, м.

Вышэйшае званне праваслаўных епіскапаў. // Асоба, якая носіць гэтае званне.

[Грэч. mētropolitēs.]

мітрапалі́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мітрапаліта, належыць яму.

мітрапо́лія, ‑і, ж.

Царкоўна-адміністрацыйная акруга, якой кіруе мітрапаліт, а таксама галоўны горад гэтай акругі.

[Грэч. mētropolis.]

мітрэ́нга, ‑і, ДМ ‑рэнзе, ж.

Разм. Трывога, неспакой, сумятня, разлад. Там, на суседскім агародзе, перапалох, мітрэнга. — Анютка, галубка! Пакліч свайго Васіля, няхай бярэ пілу і сякеру і хутчэй бяжыць сюды!.. — на ўсю сядзібу лямантуе баба Алімпа. Васілевіч. [Грасыльда:] Заснуць я, сын, тады не магла. Такая мітрэнга ў вёсцы .. [Бацьку] у штаб да Міхала цягалі, на калені ставілі, аўтамат чорны да грудзей прыстаўлялі. Пташнікаў. Мітрэнга цэлая ўзнялася пасля слоў чарнявага.. Усе паўставалі, хто сядзеў. Ігнась паспрабаваў загаманіць, але яго не слухалі. Гаварылі ўсе. Мурашка.