Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ды́на, ‑ы, ж.

Адзінка вымярэння сілы ў механіцы, роўная сіле, якая надае масе ў 1 г паскарэнне 1 см/сек².

[Ад грэч. dynamis — сіла.]

дыназа́ўр, ‑а, м.

Прадстаўнік самых вялізных паўзуноў, якія жылі і вымерлі ў мезазойскую эру.

[Ад грэч. deinos — страшны, sauros — яшчарка.]

дына́ма, нескл., н.

Тое, што і дынамамашына.

дынамамашы́на, ‑ы, ж.

Устарэлая назва машыны для выпрацоўкі пастаяннага электрычнага току; электрычны генератар.

дынамаметры́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дынамаметрыі. Дынамаметрычныя прыборы.

дынамаме́трыя, ‑і, ж.

У антрапалогіі і медыцыне — вымярэнне сілы мускулаў чалавека пры дапамозе спецыяльных прыбораў.

[Ад грэч. dýnamis — сіла і metreo — вымяраю.]

дынамі́зм, ‑у, м.

Уласцівасць дынамічнага. Дынамізм падзей.

дына́мік, ‑а, м.

Скарочаная агульнапрынятая назва электрадынамічнага гучнагаварыцеля. Зычна пераклікаліся гудкамі паравозы, спявалі стрэлачныя ражкі, а з сартавальнай горкі раз-пораз далятаў узмоцнены дынамікам голас дзяжурнага: «Два вагоны на чацвёрты пуць!..» Васілёнак.

дына́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.

1. Раздзел механікі, які вывучае рух цел, выкліканы ўздзеяннем на іх знешніх сіл. Законы дынамікі.

2. Стан руху, ход развіцця, змянення чаго‑н. Дынаміка гістарычных падзей. Дынаміка росту прадукцыйнасці працы. // перан. Рух, дзеянне. Багацце дынамікі ў драматычным творы. □ Маці аладкі пячэ. Бабка кароўку доіць. Тата хамут ладзіць. Цюцька брэша. Поўная дынаміка жыцця. Бядуля.

3. У музыцы — сіла гучання.

дынамі́т, ‑у, М ‑міце, м.

Выбуховае рэчыва, асноўнай састаўной часткай якога з’яўляецца нітрагліцэрына. А ў часе будаўніцтва ўсё наўкола грымела ўзрывамі дынаміту і аманалу. Галавач.

[Ад грэч. dynamis — сіла.]