Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

стаўчы́ся, стаўчэцца; стаўкуцца; пр. стоўкся, стаўклася, ‑лося; зак.

1. Стаць дробным, мяккім у выніку таўчэння. Соль дробна стаўклася.

2. Ачысціцца ад шалупіння.

3. У працэсе таўчэння змяшацца. Авёс з пшаніцай добра стаўкліся.

4. Абл. Стоўпіцца, сабрацца ў гурт. Каровы стаўкліся ў кучу. Мурашка.

стафа́ж, ‑у, м.

У пейзажным жывапісе — другарадныя элементы кампазіцыі карціны (людзі, жывёлы і пад.).

[Ням. Staffage.]

стафа́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стафажу, з’яўляецца стафажам.

стафілако́к, ‑а, м.

Род хваробатворных бактэрый, якія пры размнажэнні ўтвараюць аб’яднанні шарападобных клетак накшталт вінаградных тронак.

[Ад грэч. staphylē — гронка і kokkos — зерне.]

стафілако́кавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стафілакока, выклікаецца стафілакокам. Стафілакокавая інфекцыя.

стаха́навец, ‑наўца, м.

Рабочы — наватар вытворчасці, які дабіўся высокай прадукцыйнасці працы (назва, пашыраная ў СССР у 30–40 гг.). // Перадавы працаўнік. Ніканор — адзін з лепшых стаханаўцаў у калгасе. Бядуля.

[Ад уласн. імя.]

стаха́наўка, ‑і, ДМ ‑наўцы; Р мн. ‑навак; ж.

Жан. да стаханавец.

стаха́наўскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стаханаўца, звязаны з масавым рухам стаханаўцаў. Стаханаўскі рух.

стаці́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Разменная манета Балгарыі, роўная 1/100 лёва.

ста́цкі, ‑ая, ‑ае.

У дарэвалюцыйнай Расіі — у складзе пазваў некаторых грамадзянскіх чыноў. Стацкі генерал. Стацкі саветнік.