Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

скатало́жнік,

Той, хто займаецца скаталожніцтвам.

скатало́жніцтва, ‑а, н.

Від палавой ненармальнасці — задавальненне палавога пачуцця шляхам савакуплення з жывёлай.

скатапультава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.

Выкінуцца з лятальнага апарата з дапамогай катапульты.

ска́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Шынель, скручаны ў трубку і звязаны па канцах для нашэння цераз плячо. Ідуць байцы, як хвалі, У скатках цераз плечы, А сонца зорыць з жалем На іх з глыбінь — сінечы. Колас. Ты цяпер сам, як бацька. На вучэнні ўначы Аўтамат свой і скатку Там нясеш на плячы. Прыходзька. // Які‑н. прадмет, скручаны ў трубку. Грышка ўзяў палатку, Цітка — коўдраў скатку. Гілевіч.

скато́л, ‑у, м.

Спец. Прадукт гніення бялкоў, які знаходзіцца ў кале і падае яму характэрны пах.

[Ад грэч. skatós — кал, бруд.]

скато́ма, ‑ы, ж.

Захворванне вачэй, пры якім звужаецца поле зроку.

[Грэч. skótos — цемната.]

скаўзну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Абл. Саслізнуць, з’ехаць. Мокрае, ліпкае жэрдзе, краніся яго — скаўзнецца рука. Пташнікаў. Нарэшце, яна, мусіць, не вытрымала, скаўзнулася з лаўкі, адвярнула мокрую хусцінку, і вочы яе загарэліся. Ракітны.

скаўт, ‑а, М скаўце, м.

У буржуазных краінах — член дзіцячай або юнацкай арганізацыі ваенна-палітычнага характару.

[Ад англ. scout — разведчык.]

скаўты́зм, ‑у, м.

Адна з форм буржуазнага дзіцячага і юнацкага руху.

ска́ўцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да скаўтаў. Скаўцкія арганізацыі.