Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

шанс, ‑у, м.

Умова, якая можа забяспечыць удачу, поспех; магчымасць. Каля дзесятка менш значных эцюдаў і эскізаў былі выстаўлены ў мастацкім магазіне, што таксама гарантавала пэўныя шансы. Васілевіч. А прастудзіцца ў загартаванага рыбалова куды менш шансаў, чым у таго, хто ўзімку горнецца да цёплай печкі. Матрунёнак.

[Фр. chance.]

шансане́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. У дарэвалюцыйным і замежным тэатры — эстрадная песенька жартаўлівага, часта фрывольнага зместу.

2. Спявачка, якая выконвае такія песні.

[Фр. chansonnete.]

шансане́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да шансанеткі, які выконваюць шансанеткі. Шансанетная песенька. Шансанетныя спявачкі.

шансанье́, нескл., м.

Французскі эстрадны спявак, а таксама паэт, які піша такія песенькі.

[Фр. chansonnier.]

шанта́ж, ‑у, м.

Запалохванне каго‑н. пагрозай выкрыцця або паведамлення якіх‑н. непажаданых звестак з мэтай вымагання чаго‑н. Палітычны шантаж. □ [Чарнавус:] Гэта гісторыя з Зёлкінай — сапраўды дзіўная гісторыя! [Вера:] Вельмі дзіўная. Я думаю, ці не шантаж тут які-небудзь? Крапіва.

[Фр. chantage.]

шанта́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да шантажу, прызначаны для шантажу.

шантажы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.

Дамагацца чаго‑н. у каго‑н. шляхам шантажу. [Ганя:] — Каб хто толькі ведаў, якую ён [Намыснік] развёў дзейнасць! Шантажыруе суседзяў, сына адбівае ад сям’і, граззю мяне аблівае... Грамовіч.

шантажы́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Той, хто займаецца шантажом, дамагаецца чаго‑н. шляхам шантажу. Хлопец памкнуўся быў дагнаць гэтага шантажыста, але той .. адбег яшчэ далей. Быкаў. [Жывіца:] — У нашым кодэксе, здаецца, ёсць такое права — прыцягваць да крымінальнай адказнасці шантажыстаў і паклёпнікаў... Ваданосаў.

шантажы́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да шантажыст.

шантажы́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да шантажыста, шантажу.