Verbum

ціс, ✂, м.

1. Хвойнае вечназялёнае дрэва або куст з цвёрдай буравата-чырвонай драўнінай.

2. Каштоўная драўніна гэтага дрэва.

|| прым. цісавы, ✂.

ціск, ✂, м.

1. Сіла, што дзейнічае на якую-н. паверхню ў разліку на адзінку плошчы паверхні.

   • Ц. паветра.
   • Ц. пары на сценкі катла.

2. Сіла, што дзейнічае на сценкі крывяносных сасудаў чалавека і жывёл пад уплывам кровазвароту.

   • Павышаны крывяны ц.

3. перан. Прымус, насілле над чыёй-н. воляй, перакананнямі.

   • Эканамічны ц. на малыя дзяржавы.
   • Многа гадоў жылі людзі пад панскім ціскам.

ціскальны, ✂, (спец.).

Які служыць для атрымання адбіткаў, для друкавання.

• Ц. станок.

ціскальшчык, ✂, м.

Рабочы друкарні, які робіць адбіткі набору на ручным станку.

|| ж. ціскальшчыца, ✂.

|| прым. ціскальшчыцкі, ✂.

цісканіна, ✂, ж.

Цесната, штурханіна ў натоўпе.

ціскацца, ✂; незак. (разм.).

Штурхаць, прыціскаць адзін аднаго ў цеснаце.

ціскаць​¹, ✂; незак.

1. Націскаць на што-н. шмат разоў.

2. Сціскаць у абнімках, моцна абнімаць (разм.).

|| аднакр. ціскануць, ✂.

|| наз. цісканне, ✂.

ціскаць​², ✂; незак. (спец.).

Друкаваць з дапамогай друкарскага прэса.

ціскі, ✂.

1. Прыстасаванне для заціску і трымання прадмета пры яго апрацоўцы.

2. перан. Тое, што пазбаўляе свабоды дзеяння, ставіць у цяжкае бязвыхаднае становішча.

◊

• Узяць у ціскі — 1) прыгнятаючы, поўнасцю падпарадкаваць сабе; 2) пра двухбаковы ахоп войск праціўніка.

|| прым. цісковы, ✂.

цісненне, ✂, н.

1. Выцісканне на чым-н. (скуры, метале і пад.) рэльефных узораў, адбіткаў.

2. Рэльефны адбітак, узор, атрыманы такім спосабам.

   • Шпалеры з залатым цісненнем.