Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

лейбарыст, , м.

Член «Рабочай партыі Вялікабрытаніі», а таксама ў некаторых іншых краінах «рабочых партый», якія праводзяць палітыку рэформ.

|| ж. лейбарыстка, .

|| прым. лейбарысцкі, .

лейб-...

Першая частка складаных слоў, якая абазначае: які знаходзіцца пры манарху, служыць пры двары, напр. лейб-медык, лейб-гвардыя.

лейка1, , ж.

  1. Прыстасаванне ў выглядзе конуса з вузкай трубкай для пералівання і фільтравання вадкасцей.

  2. Пасудзіна для палівання раслін ў выглядзе вядра з трубкай.

|| прым. леечны, .

лейка2, , ж.

Род вузкаплёначнага фотаапарата.

лейкапластыр, , м.

Тканінная палоска з нанесенай на яе змацавальнай клейкай масай, якая накладваецца на скуру.

|| прым. лейкапластырны, .

лейкацыты, , м. (спец.).

Састаўная частка крыві — бясколерныя клеткі, якія паглынаюць бактэрыі і выпрацоўваюць антыцелы.

|| прым. лейкацытны, і лейкацытарны, .

лейкоз, , м.

Пухліннае захворванне крывятворнай тканкі.

|| прым. лейкозны, .

лейтматыў, , м.

Асноўны матыў, які паўтараецца на працягу ўсяго музычнага або літаратурнага твора.

  • Л. рамана (перан.).

|| прым. лейтматыўны, .

лейтэнант, , м.

Афіцэрскае званне або чын у арміі, флоце, міліцыі, а таксама асоба, якая носіць гэта званне.

  • Малодшы л. (першае афіцэрскае званне).

|| прым. лейтэнанцкі, .

лейцы, , ж.

Вяроўкі, рамяні для кіравання коньмі ў запрэжцы.

  • Выпусціць лейцы (таксама перан. аслабіць сілу ўлады над кім-н.).
  • Ляйчына (лейчына) пад хвост папала каму-н. (перан. аб неўраўнаважаных, капрызных паводзінах; разм.).
  • Трымаць лейцы ў руках (таксама перан. мець у сваіх руках уладу, кіраўніцтва).

|| прым. лейцавы, .