Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

фанза1, , ж.

Сялянская хата ў Кітаі, Карэі.

|| прым. фанзавы, .

фанза2, , ж.

Кітайская шаўковая тканіна, падобная да тафты.

|| прым. фанзовы, .

  • Ф. сарафан.

фанограф, , м.

Прыбор для запісу і ўзнаўлення гукаў (мовы, музыкі, спеваў).

|| прым. фанаграфічны, .

фант, , м.

  1. мн. Гульня, удзельнікі якой у якасці штрафу выконваюць якія-н. жартоўныя даручэнні.

    • Гуляць у фанты.
  2. Рэч, якая аддаецца ўдзельнікам гэтай гульні для жараб’ёўкі.

  3. Заданне, якое даецца ўдзельніку гульні ў якасці штрафу.

|| памянш. фанцік, .

фантазёр, , м.

Чалавек, які любіць фантазіраваць.

|| ж. фантазёрка, .

|| прым. фантазёрскі, .

фантазіраваць, ; незак.

  1. Аддавацца фантазіі; марыць.

  2. Выдумляць (што-н. непраўдападобнае, тое, чаго не можа быць).

    • Дзеці многа фантазіруюць.

|| зак. сфантазіраваць, .

|| наз. фантазіраванне, і фантазёрства, .

|| прым. фантазёрскі, .

фантазія, , ж.

  1. Здольнасць да творчага ўяўлення.

    • Багатая ф.
  2. Мара, прадукт чыйго-н. уяўлення.

    • Гэта не сапраўднасць, а ф.
  3. Нешта непраўдападобнае, выдуманае.

    • Гэта дзіцячая ф.
  4. Дзівацтва; нечаканы, дзіўны ўчынак (разм.).

    • Прыйшла ў галаву ф.
  5. Музычны твор свабоднага характару; імправізацыя.

    • Ф. на тэмы беларускіх народных песень.

|| прым. фантазійны, .

фантан, , м.

  1. Струмень вадкасці, газу, які з сілай выкідваецца ўверх пад высокім ціскам.

    • Ф. нафты.
    • Газавы ф.
    • Кроў б’е фантанам з раны.
    • Вогненны ф. (перан.).
    • Радасць б’е фантанам (перан.).
  2. Збудаванне для падачы і выкідвання вады пад напорам.

    • Ф. у скверы.

|| прым. фантанны, .

  • Фантанная нафта.

фантанаваць, ; незак. (спец.).

Выбівацца, выходзіць на паверхню чаго-н. у выглядзе фантана (у 1 знач.).

  • Нафта фантануе.

|| наз. фантанаванне, .

фантасмагорыя, , ж.

Прывіды, вычварныя малюнкі, што бачацца чалавеку ў хваравітым сне.

|| прым. фантасмагарычны, .