Verbum

заняцца​², ✂; зак.

Пачаць гарэць, разгарацца; наступіць, пачацца (пра раніцу, зару).

• Гэта хата занялася ад суседняй.
• Пажар заняўся з канца вёскі.
• Занялося на раніцу.
• Заняўся золак.

|| зак. займацца, ✂.

заняць, ✂; зак.

1. Запоўніць сабой якую-н. прастору, прамежак часу.

   • Кнігі занялі ўсю паліцу.
   • Гэта работа зойме ў нас дні два.

2. Размясціцца дзе-н. і уступіць куды-н., авалодаўшы чым-н.

   • З. месца ў вагоне.
   • З. кватэру.
   • Полк штурмам заняў варожы гарнізон.
   • З. крэпасць.

3. перан. Зацікавіць, цалкам захапіць.

   • Мяне заняла гэта работа.

4. Даць работу, занятак каму-н.

   • З. на ўроку ўсіх вучняў.
   • З. гасцей размовамі.

5. У спалуч. з некаторымі наз. заняць пасаду.

   • З. вакансію.
   • З. месца малодшага навуковага супрацоўніка.
   • З. кафедру ў інстытуце (г. зн. месца загадчыка кафедры).

6. Захапіць, збіраючы ў адно месца і гонячы куды-н. (пра жывёлу).

   • З. статак і гнаць дадому.

7. Распачаць.

   • З. шырокі пракос.

◊

• Дух заняло (разм.) — стала цяжка дыхаць ад чаго-н. (хвалявання, хуткага руху і пад.).

• Мову заняло каму — страціў здольнасць гаварыць.

|| незак. займаць, ✂.

|| наз. заняцце, ✂.

заолаг, ✂, м.

Спецыяліст па заалогіі.

запаведзь, ✂, ж.

1. Выслоўе, якое ўтрымлівае рэлігійна-маральнае прадпісанне.

   • Евангельская з.

2. Правіла, палажэнне, якое служыць кіруючым указаннем для каго-, чаго-н. (высок.).

   • Першая з. (самае непарушнае правіла).

запаведнік, ✂, м.

Запаведнае месца, дзе зберагаюцца і захоўваюцца рэдкія і каштоўныя расліны, жывёлы, унікальныя ўчасткі прыроды, культурныя каштоўнасці і пад.

• Бярэзінскі з.
• Бабровы з.

запаведны, ✂.

Які знаходзіцца пад аховай, недатыкальны.

• Запаведныя лясы.

запавет, ✂, м. (высок.).

Наказ, парады паслядоўнікам, нашчадкам.

• З. бацькі сыну.

запаветны, ✂.

1. Дарагі для каго-н., задушэўны.

   • Запаветная мара.
   • Запаветныя думкі.

2. Які па-асабліваму цэніцца, старанна аберагаецца.

   • З. куточак.
   • З. талісман.

3. Звязаны з наказам, тайнай умовай.

   • Запаветнае слова.

|| наз. запаветнасць, ✂.

запаволіцца, ✂; зак.

Зрабіць больш павольным.

• Рух запаволіўся.
• Рост раслін запаволіўся.

|| незак. запавольвацца, ✂.

запаволіць, ✂; зак.

Зрабіць больш павольным.

• З. бег.
• Машына запаволіла ход.

|| незак. запавольваць, ✂.