Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

пяць2, ; незак. (разм.).

Напружваць, напінаць.

  • Пінжак пне ў плячах.

пяцьдзесят, ліч.

Лік і колькасць 50.

  • Яму ўжо за п. (больш як пяцьдзесят гадоў).

|| парадкавы ліч. пяцідзесяты, .

пяцьсот, ліч.

Лік і колькасць 500.

|| парадкавы ліч. пяцісоты, .

пяцярня, , ж. (разм.).

Пяць пальцаў рукі разам з далонню.

  • Запусціць у ягады ўсю пяцярню.

пячатаць, ; незак.

Узнаўляць (фотаздымак) з негатыва.

|| зак. напячатаць, .

|| наз. пячатанне, .

  • П. фотаздымкаў.

пячатка, , ж.

Тое, што і пячаць.

  • Засведчыць подпіс пячаткай.

пячаць, , ж.

  1. Прылада з наразнымі знакамі для адціскання іх на чым-н. (на паперы, воску, сургучы), а таксама сам адбітак гэтых знакаў, які служыць звычайна для сведчання чаго-н.

    • Сургучная п.
    • Прылажыць п. да паперы.
    • За сямю пячацямі (перан. пра што-н. зусім недаступнае).
    • П. маўчання (перан. пра забарону гаварыць, пра маўклівасць; кніжн.).
  2. перан., чаго. Знак, след, адбітак чаго-н. (высок.).

    • П. спакою.
    • П. гора на твары.

пячкур, , м.

Невялікая рачная рыба сямейства карпавых.

|| прым. печкурыны, .

пячнік, , м.

Майстар, які робіць і рамантуе печы.

|| прым. пячніцкі, .

пячонка, , ж.

  1. Печань жывёлы як ежа.

    • Паштэт з пячонкі.
  2. Тое, што і печань (разм.).

    • Камяні ў пячонцы.

  • У пячонках сядзець у каго (разм. неадабр.) — вельмі непакоіць каго-н., дапякаць каго-н.

|| прым. пячоначны, і пячонкавы, .