Verbum

грэлка, ✂, ж.

Прыстасаванне для абагравання, сагравання.

• Электрычная г.
• Гумавая г.

|| прым. грэлачны, ✂.

грэнадзёр, ✂, м.

У царскай арміі: ваеннаслужачы некаторых прывілеяваных палкоў, якія называліся грэнадзёрскімі (першапачаткова — салдат, узброены гранатамі для кідання).

• Рота грэнадзёраў.
• Вось ты які г.! (перан. пра рослага і дужага чалавека).

|| прым. грэнадзёрскі, ✂.

грэнкі, ✂, ж.

Падсмажаныя лустачкі хлеба, звычайна белага.

• Суп з грэнкамі.

грэх, ✂, м.

1. У веруючых: парушэнне правіл рэлігійнай маралі.

2. перан. Заганны ўчынак.

   • Грахі мінулых дзён.

3. у знач. вык. Грэшна, нядобра (разм.).

   • Г. так гаварыць.

◊

• Далей ад граху (разм.) — пра нежаданне ўцягвацца ў непрыемную гісторыю.

• З грахом папалам (разм.) — з вялікімі цяжкасцямі.

• І смех і грэх (разм.) — і смешна і сумна.

• Няма чаго граху таіць (разм.) — трэба прызнацца.

• Як на грэх (разм.) — як на зло, на няшчасце.

грэхападзенне, ✂, н.

1. У міфічным біблейскім паданні: парушэнне першымі людзьмі, Адамам і Евай, запаветаў бога.

2. Учынак, звязаны з парушэннем грамадскіх норм паводзін, маралі і пад. (кніжн.).

грэцкі, ✂.

У некаторых назвах: грэчаскі.

• Г. арэх.

грэцца, ✂; незак.

1. Саграваць сябе, сваё цела.

   • Г. на печы.

2. Рабіцца цёплым, гарачым пад уздзеяннем агню, трэння.

   • Вада грэецца.
   • Піла грэецца.

грэцызм, ✂, м.

Слова або выраз у якой-н. мове, запазычаны з грэчаскай мовы.

грэць, ✂; незак.

1. Перадаваць сваю цеплыню.

   • Сонца грэе.

2. Рабіць цёплым.

   • Г. малако.

3. Захоўваць цеплыню, засцерагаць ад холаду.

   • Кажух грэе добра.

4. перан. Супакойваць, суцяшаць.

   • Г. сэрца.
   • Грэюць матуліны вочы.

◊

• Грэць рукі на чым (разм. неадабр.) — нажывацца несумленным спосабам.

грэчка, ✂, ж.

Травяністая меданосная расліна, з зярнят якой робяць крупы і муку.

|| прым. грэчкавы, ✂ і грэцкі, ✂.

• Грэчкавы мёд (з сокаў кветачак грэчкі).
• Сямейства грэчкавых (наз.).
• Грэцкія крупы (прыгатаваныя з зерня грэчкі).