Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

зманлівы, .

  1. Які тоіць у сабе зман, здольны паслужыць асновай няправільнага меркавання аб кім-, чым-н.

    • Зманлівая цішыня.
  2. Які вабіць, чаруе.

    • Зманлівая далеч.

|| наз. зманлівасць, .

змаргнуць, і зміргнуць, ; зак. аднакр.

Маргнуць, міргнуць. Напружана сачыць за кім-н., баючыся з. вокам.

  • Так глядзіць — не зміргне.

змардаваны, (разм.).

Змучаны, знясілены.

  • З. чалавек.
  • З. выгляд.

|| наз. змардаванасць, .

змарнелы, .

  1. Змучаны, схуднелы.

    • З. чалавек.
    • З. выгляд.
  2. Зачахлы, завялы (пра расліны).

    • Змарнелая агародніна.

|| наз. змарнеласць, .

змарозіць, ; зак.

Пашкодзіць (частку цела) марозам.

  • З. пальцы.

змарыцца, ; зак.

Адчуць знямогу, стомленасць.

  • Змарыўся за дзень.

змарыць, ; зак.

  1. Давесці да стану знямогі, стомленасці, стаміць.

    • Далёкая дарога змарыла нас.
  2. Адолець (пра сон).

    • Змарыў сон.

|| незак. зморваць, .

|| звар. змарыцца, .

|| незак. зморвацца, .

зматацца, ; зак.

  1. Звіцца ў клубок, маток пры намотванні.

    • Ніткі добра зматаліся.
  2. Спешна пакінуць якое -н. месца (разм.).

    • Яны ўжо зматаліся адгэтуль.

|| незак. змотвацца, .

зматаць, ; зак.

Матаючы, сабраць, наматаць.

  • З. пражу.
  • З. вуды (таксама перан. спешна пакінуць якое-н. месца; разм.).

|| незак. змотваць, .

|| наз. змотванне, і змотка, .

змаўчаць, і змоўчаць, ; зак.

  1. Прамаўчаць у адказ на што-н., не пярэчыць.

    • Яна пакрыўдзілася, але змаўчала.
  2. пра што, аб чым. Наўмысля не сказаць.

    • З. пра хваробу.

|| незак. змоўчваць, .