Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

імперскі, .

  1. гл. імперыя.

  2. перан. Тое, што і вялікадзяржаўны.

    • Імперскія амбіцыі.

імперыя, , ж.

  1. Манархічная дзяржава на чале з імператарам.

    • Рымская і.
  2. перан. Буйная манаполія, якая ажыццяўляе кантроль над пэўнай галіной прамысловасці, над якой-н. дзейнасцю.

    • Імперыя прэсы.

|| прым. імперскі, .

імперыял, , м. (уст.).

Руская залатая манета з 1775 г. вартасцю 10 руб., а пасля 1897 г. — 15 руб.

імперыялізм, , м.

Вышэйшая стадыя капіталізму, якая характарызуецца панаваннем буйных манаполій ва ўсіх сферах жыцця, барацьбой паміж капіталістычнымі краінамі за крыніцы сыравіны і рынкі збыту, за чужыя тэрыторыі.

|| прым. імперыялістычны, .

імперыяліст, , м.

Буйны капіталіст, буржуазны палітычны дзеяч эпохі імперыялізму.

|| прым. імперыялісцкі, .

імпічмент, , м. (спец.).

Працэдура прыцягнення да суда парламента вышэйшых службовых асоб дзяржавы.

імплантаваць, ; зак. і незак. (спец.).

Правесці (-водзіць) хірургічную аперацыю ўжыўлення ў тканкі чужых арганізму матэрыялаў (біялагічна неактыўных металаў, пластмас і пад.) або перасадкі органа, тканкі, а таксама аперацыя ўкаранення зародка ў матку.

  • І. штучны клапан сэрца.
  • І. зуб, косць, храсток, хрусталік.

|| наз. імплантацыя, .

|| прым. імплантацыйны, .

імправізаваць, ; зак. і незак.

Стварыць (ствараць) што-н. без папярэдняй падрыхтоўкі, у час выканання.

  • І. байку.
  • І. на раялі.

|| наз. імправізацыя, .

|| зак. зымправізаваць, .

імправізатар, , м.

Чалавек, здольны імправізаваць.

|| прым. імправізатарскі, .

  • І. талент.

імправізацыя, , ж.

  1. гл. імправізаваць.

  2. Імправізаваны твор.

    • Музычная і.

|| прым. імправізацыйны, .