Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

антаблеме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Спец. Верхняя гарызантальная частка будынка, якая апіраецца на калоны і складаецца з карніза, фрыза і архітрава.

[Фр. entablement.]

анта́бус, ‑у, м.

Прэпарат для лячэння алкагалізму.

антагані́зм, ‑у, м.

Непрымірымыя супярэчнасці. Класавы антаганізм. □ Антаганізм буржуазіі і пралетарыяту прымушае буржуазію імкнуцца захаваць пэўныя сродкі і ўстановы старой улады, каб ужываць гэтыя сродкі супроць пралетарыяту. Ленін.

[Ад грэч. antagōnismos — барацьба.]

антагані́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Непрымірымы праціўнік.

2. звычайна мн. (антагані́сты, ‑аў). Органы або рэчывы, функцыі і ўзаемадзеянні якіх процілеглыя адзін аднаму.

антаганісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Поўны антаганізму; непрымірымы, варожы. Антаганістычныя класы буржуазнага грамадства.

антагене́з і антагене́зіс, ‑у, м.

Спец. Індывідуальнае развіццё жывёльнага або расліннага арганізма ад моманту яго зараджэння да смерці.

[Ад грэч. ōn, ontos — існае і genesis — паходжанне, развіццё.]

антагенеты́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да антагенезу (антагенезісу); які звязаны з індывідуальным развіццём жывёльнага або расліннага арганізма. Антагенетычнае развіццё арганізма.

анталагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да анталогіі ​2.

антало́гія 1, ‑і, ж.

Зборнік выбраных твораў, часцей за ўсё вершаў, якія належаць розным аўтарам. Анталогія беларускай паэзіі. Анталогія беларускай народнай песні.

[Ад грэч. anthologia — букет кветак (назва зборнікаў выбраных твораў старажытнагрэчаскай паэзіі).]

антало́гія 2, ‑і, ж.

У дамарксісцкай філасофіі — метафізічнае вучэнне аб асновах быцця, якое цалкам супрацьпастаўляецца гнасеалогіі і логіцы; у марксісцкай філасофіі — вучэнне аб аб’ектыўнай дыялектыцы матэрыяльнага свету, заснаванае на яго навуковым пазнанні і звязанае з гнасеалогіяй і логікай.

[Ад грэч. ōn, ontos — існае і logos — вучэнне.]

антанімі́чны, ‑ая, ‑ае.

Процілеглы па сэнсу (пра словы).