Verbum

інстынкты́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць інстынктыўнага; неўсвядомленасць, бессвядомасць. Інстынктыўнасць руху.

інстынкты́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Абумоўлены інстынктам (у 1 знач.). Інстынктыўныя паводкі звера. Інстынктыўнае ўменне пчалы ляпіць соты.

2. Неўсвядомлены, мімавольны. Інстынктыўны страх. Інстынктыўны позірк. □ Каліберда хвіліну стаяў збянтэжаны, а потым заспяшаўся ўслед за камісарам.. Гэта быў інстынктыўны рух. Мележ.

інстыту́т, ‑а, М ‑туце, м.

1. Навучальная ўстанова, якая дае вышэйшую адукацыю ў якой‑н. галіне. Медыцынскі інстытут. Педагагічны інстытут. Паступіць у інстытут. Займацца ў інстытуце.

2. Навукова-даследчая ўстанова. Інстытут кібернетыкі. Інстытут ядзернай фізікі. Інстытут мовазнаўства.

3. Сярэдняя навучальная ўстанова закрытага тыпу для жанчын у дарэвалюцыйнай Расіі. Інстытут шляхетных дзяўчат.

4. Сукупнасць прававых норм, якія рэгулююць грамадскія адносіны; пэўная форма грамадскае арганізацыі. А калі Калумб потым адкрыў гэту Амерыку, то ён не ведаў, што ён гэтым прабудзіў да новага жыцця інстытут рабства, які даўно знік у Еўропе, і паклаў пачатак гандлю неграмі. Энгельс.

[Ад лац. institutum — установа, устанаўленне.]

інстыту́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

У дарэвалюцыйнай Расіі — выхаванка жаночага інстытута (у 3 знач.). // Разм. Пра чалавека з рысамі паводзін і характарам выхаванкі падобнай установы (наіўным, неспрактыкаваным і пад.). [Якім:] — Ты [Міхась] здаешся такім кволым, быццам не мужыцкага роду, а якая інстытута. Машара.

інстыту́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да інстытута (у 1, 2 знач.), належыць яму. Інстытуцкая праграма. Інстытуцкі клуб.

інсулі́н, ‑у, м.

Гармон падстраўнікавай залозы, які ўдзельнічае ў рэгуляванні вугляводнага абмену ў арганізме.

[Лац. insulinum.]

інсулі́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да інсуліну і яго выкарыстання. Інсулінавы рэжым. Інсулінавая тэрапія.

інсу́льт, ‑у, М ‑льце, м.

Вострае парушэнне мазгавога кровазвароту, якое суправаджаецца раптоўнай стратай прытомнасці і паралічамі; апаплексія.

[Ад лац. insultare — скакаць.]

інсурге́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Уст. Удзельнік узброенага паўстання супроць урада; паўстанец. Інсургенты атрадам у пяцьдзесят шабель і дзвесце штыкоў і кос групаваліся ў Звярынскіх лясах. Караткевіч.

[Ад лац. insurgens, insurgentis — які паўстае.]

інсцэніза́цыя, ‑і, ж.

Тое, што і інсцэніраванне. Інсцэнізацыя апавядання.