Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

нявы́езд, ‑у, М ‑дзе, м.

Бязвыезнае (звычайна вымушанае) жыццё на адным месцы. Падпіска аб нявыездзе.

нявы́значаны, ‑ая, ‑ае.

Не ўстаноўлены дакладна. Нявызначаны тэрмін.

нявы́казаны, ‑ая, ‑ае.

Не выражаны ў словах; не выяўлены якім‑н. чынам. Нявыказанае гора. □ — Варка! Бацька я ці не?! — і ў вачах яго застыў нявыказаны крык. Дуброўскі. Часта, гаворачы з Вольгай,.. [Васіль] бачыў у яе вачах адбіткі скрухі, нявыказаных пакут, і яму здавалася, што ён у нечым вінаваты. Савіцкі. / у знач. наз. нявы́казанае, ‑ага, н. — Я не хачу, каб між намі існавала нешта нявыказанае, каб была падстава для непаразуменняў. Новікаў.

нявы́кананы, ‑ая, ‑ае.

Такі, выкананне якога не ажыццявілі. Нявыкананы план.

нявы́карыстаны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які не быў выкарыстаны. Нявыкарыстаныя магчымасці.

нявы́крутка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Разм. Цяжкае або бязвыхаднае становішча. Пэўны час пасля вайны ў людзей была нявыкрутка з сенам для сваіх кароў. Ракітны. [Ваўчок:] — Ці мала выпадкаў, калі я даю транспарт раённым арганізацыям. Нявыкрутка якая, папросяць, што ж зробіш — калі ласка, чаму не даць... Хадкевіч.

нявы́патрабаваны, ‑ая, ‑ае.

Не запатрабаваны адрасатам, які застаўся незабраным (пра груз, пісьмо і пад.). Нявыпатрабаваная тэлеграма.

нявы́печаны, ‑ая, ‑ае.

Недапечаны, сыраваты (пра хлебныя вырабы). Нявыпечаны хлеб.

нявы́плаканы, ‑ая, ‑ае.

Які не праліўся слязамі, не аблегчаны плачам. Нявыплаканыя слёзы. Нявыплаканае гора.

нявы́плата, ‑ы, ДМ ‑лаце, ж.

1. Няўзнос якіх‑н. плацяжоў. Нявыплата працэнтаў.

2. Тое, што не выплачана.