Verbum

метатэ́за, ‑ы, ж.

Спец. Міжвольная перастаноўка двух суседніх гукаў або складоў у слове.

[Ад грэч. metathesis — перастаноўка.]

мета́фара, ‑ы, ж.

Ужыванне слова або выразу ў пераносным значэнні, заснаванае на падабенстве або параўнанні, напрыклад: «плач ветру», «гоман лесу».

[Ад грэч. metaphora — перанос.]

метафарызава́цца, ‑зуецца; незак.

Станавіцца, рабіцца метафарай.

метафарызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Стварыць (ствараць) слоўны вобраз пры дапамозе метафары.

метафарыза́цыя, ‑і, ж.

Стварэнне слоўнага вобраза пры дапамозе метафары.

метафары́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць метафарычнага.

метафары́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да метафары. Метафарычны выраз. // Багаты метафарамі. Мова Бядулі была метафарычнай, часамі з тэндэнцыяй да наяўнасці. Кучар.

метафі́зік, ‑а, м.

1. Паслядоўнік метафізікі; проціл. дыялектык.

2. Уст. Філосаф, які вывучае пытанні, што выходзяць за межы вопыту.

3. перан. Чалавек, схільны да абстрактных разважанняў.

метафі́зіка, ‑і, ДМ ‑зіцы, ж.

1. Процілеглы дыялектыцы філасофскі спосаб мышлення і метад пазнання, які разглядае прадметы і з’явы прыроды ў адрыве адзін ад аднаго.

2. Ідэалістычнае філасофскае вучэнне аб нязменных першаасновах свету, якія выходзяць за межы вопыту (бог, душа і інш.).

3. перан. Абстрактнае, туманнае разважанне; што‑н. малазразумелае, туманнае.

[Ад грэч. meta ta physika — пасля фізікі (такую назву мелі філасофскія творы Арыстоцеля, якія былі змешчаны пасля яго трактата па фізіцы).]

метафізі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да метафізікі, да метафізіка (у 1 знач.).

2. Які мае адносіны да метафізікі (у 2 знач.).

3. перан. Абстрактны, не заснаваны на вопыце.