няро́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Нягладкі, з упадзінамі і ўзвышшамі. Дарога была няроўная, з каляінамі, Варавіцкі ледзь выкручваў машыну паміж імі. Лобан. Месца тут няроўнае — то высокая гара, то глыбокая нізіна. Шамякін.
2. Размешчаны не па прамой лініі; крывы. Пёрка выводзіць на паперы няроўныя радкі. Гартны.
3. Неаднолькавы па велічыні, памерах, якасці, умовах і пад. з кім‑, чым‑н. І хаты няроўныя тут, як і людзі: адна большая, другая меншая. Колас. У наваколлі тутэйшых трох вёсак зямля была вельмі няроўная. Дзе вышэй — радзіла добра, дзе ніжэй к балоту — усё ўшчэнт вымакала. Чорны. Аднаго бацькі і адной маткі няроўныя бываюць дзіцяткі. Прыказка.
4. Нераўнамерны ў працэсе дзеяння; перарывісты, з перабоямі. Няроўны пульс. Няроўнае дыханне. □ Калі-нікалі халадзіў лагодны, ціхі ветрык, што варушыўся няроўнымі слабымі павевамі. Мележ. [Газоўка] кідала няроўнае, трапяткое святло на сцены з бярвенняў, між якіх тырчаў сухі.. мох. Васілеўская.
5. перан. Неўраўнаважаны; няўстойлівы. Няроўны характар.
6. перан. Не заўсёды аднолькавы, з лепшымі і горшымі часткамі (пра стыль).
7. Такі, у якім прымаюць удзел неаднолькавыя ў якіх‑н. адносінах бакі. Весці няроўны бой. □ Аб .. падзеях [у Іспаніі] пісалася ў газетах, аб іх гаварылі ў школе, у часе піянерскіх кастроў, дома. І ўсім так хацелася дапамагчы тады іспанскім героям у іх мужнай і няроўнай барацьбе. Лынькоў. І жнівеньскім ранкам У сорак другім Змаганне няроўнае Выпала ім. Гілевіч.
няру́дны, ‑ая, ‑ае.
Які не з’яўляецца рудой. Нярудныя выкапні. // Звязаны са здабычай і перапрацоўкай выкапняў, якія не з’яўляюцца рудой. Нярудная прамысловасць.
нярэ́дкі, ‑ая, ‑ае.
Які бывае даволі часта. Нярэдкі выпадак. Нярэдкая з’ява.
нярэ́чыўнасць, ‑і, ж.
Кніжн. Уласцівасць нярэчыўнага; нематэрыяльнасць.
нярэ́чыўны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн. Нематэрыяльны, духоўны.
нясве́жы, ‑ая, ‑ае.
1. Які страціў з цягам часу свежасць, свае натуральныя якасці. Нясвежыя прадукты.
2. перан. Пазбаўлены свежасці, яркасці. Якаў застаў Вярбіцкага дома. Той нядаўна прачнуўся, і твар яго быў памяты і нясвежы. Чарнышэвіч.
3. Які доўга насілі; заношаны, брудны. З-пад расшпіленага каўняра кіцеля ў хлопца, віднелася нясвежая цяльняшка. Карпюк.
нясвоечасо́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць нясвоечасовага.
нясвоечасо́вы, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца або адбыўся не ў свой час, не тады, калі трэба. Нясвоечасовы прыход на працу. Нясвоечасовая выплата грошай. // Які быў зроблены або адбыўся ў неадпаведны момант, недарэчы. Нясвоечасовая заўвага.
нясе́нне 1, ‑я, м.
Выкананне якіх‑н. абавязкаў. Нясенне варты.
нясе́нне 2, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. несці 2.
нясі́лець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Страчваць сілы, станавіцца слабым, бяссільным.