Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ке́львін, ‑а, м.

Асноўная адзінка тэрмадынамічнай тэмпературы ў Міжнароднай сістэме адзінак.

[Ад уласн. імя.]

ке́льма, ‑ы, ж.

Тое, што і кельня. Не ведаючы стомы, працуюць муляры, пабліскваюць на сонцы іх кельмы. Гурскі.

ке́льнер, ‑а, м.

Слуга рэстаране, піўной, гасцініцы ў заходнееўрапейскіх краінах — Германіі, Швейцарыі і інш; афіцыянт.

[Ням. Kellner.]

ке́льнерка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Жан. да кельнер.

ке́льня, ‑і, ж.

Прылада муляра, тынкоўшчыка ў выглядзе трохвугольнай лапаткі для набірання і нанясення раствору на мур. На рыштаваннях новых дамоў у руках муляроў мільгалі кельні са свежым растворам. Якімовіч.

[Польск. kielnia.]

ке́льты, ‑аў; адз. кельт, ‑а, М ‑льце, м.

Плямёны індаеўрапейскай моўнай групы (сям’і), якія ў І тысячагоддзі да н. э. насялялі тэрыторыю Заходняй Еўропы.

ке́льцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кельтаў, належыць ім. Кельцкія мовы.

кембры́йскі, ‑ая, ‑ае.

У выразах: кембрыйскі перыяд; кембрыйская сістэма — першы па парадку перыяд палеазойскай эры ў геалагічнай гісторыі Зямлі.

[Ад лац. Cambria — старая назва Уэльса.]

ке́міць, кемлю, кеміш, кеміць; незак., што і без дап.

Разм. Разумець, разбірацца, цяміць. Чаму ў Сабатажніка было заўсёды гладка, без нечаканасцей? Кеміць чалавек, разбіраецца. Мыслівец.

ке́млівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць кемлівага; здольнасць хутка разумець што‑н., разабрацца ў чым‑н.; здагадлівасць; цямкасць. Барацьба з хітрым і каварным ворагам патрабавала ад партызан, а тым больш ад разведчыкаў, выключнай кемлівасці і вынаходлівасці. Казека.