Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

звышцяку́часць, ‑і, ж.

Спец. Сукупнасць фізічных з’яў, якія назіраюцца ў вадкім геліі пры тэмпературы, блізкай да абсалютнага нуля.

звышцяку́чы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які валодае ўласцівасцю звышцякучасці. Звышцякучая вадкасць.

звышчалаве́к, ‑а; мн. звышчалавека ‑аў; м.

У рэакцыйнай філасофіі — чалавек вялікай сілы волі, прызваны кіраваць; індывідуаліст, які ставіць сябе вышэй за грамадства.

звышчалаве́чы, ‑ая, ‑ае.

Які перавышае звычайныя чалавечыя магчымасці; надзвычайны. Звышчалавечыя намаганні.

звышшта́тны, ‑ая, ‑ае.

Які не ўваходзіць у штат, існуе звыш устаноўленага плату. Звышштатная пасада.

звышшчы́льны, ‑ая, ‑ае.

Які валодае незвычайна вялікай шчыльнасцю. Звышшчыльнае рэчыва глыбінь.

звя́га, ‑і, ДМ звязе, ж.

Разм.

1. Назойлівае прыставанне з просьбамі, напамінамі, патрабаваннямі. Кляновіч і Пяхота вялі гутарку з сакратаром.. і рабілі выгляд, што не чулі звягі Зашчамілы. Пестрак.

2. Надакучлівы брэх (сабакі). Воўк сабакі не баіцца, але звягі не любіць. Прыказка.

звя́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Назойліва прасіць, напамінаць, патрабаваць. Трэба расплаціцца з панскім аканомам, каб не звязаў на кожным кроку пра доўг за вугаль. С. Александровіч.

2. Надакучліва брахаць (пра сабаку).

звяглі́васць, ‑і, ж.

Разм. Уласцівасць звяглівага; надакучлівасць, назойлівасць. [Пацяроб] без ладу, з чыста бабскай звяглівасцю ўтыкаўся ў прамову кожнага. Зарэцкі.

звяглі́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які надакучае сваім прыставаннем з просьбамі, напамінамі, патрабаваннямі. Да слыху Вікі пачалі даходзіць.. словы звяглівага інтэнданта. Вітка.

2. Брахлівы (пра сабаку).