Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ге́тманства, ‑а, н.

Праўленне, улада гетмана. Перыяд гетманства Багдана Хмяльніцкага.

ге́тманшчына, ‑ы, ж.

1. Перыяд, калі на Украіне былі гетманы (16–18 стст.).

2. Контррэвалюцыйная ваенная дыктатура на Украіне ў 1918 г., якая была ўстаноўлена генералам Скарападскім, стаўленікам германскіх імперыялістаў.

ге́тры, ‑аў; адз. гетра, ‑ы, ж.

Від цёплай адзежы для ног, якая надзяваецца паверх абутку і закрывае нагу да калена або да шчыкалаткі. Хадзіў Крукер у шырокай клятчастай кепцы, у прасторным шэрым пінжаку, такіх жа штанах, запраўленых у чаравікі з гетрамі. Лынькоў.

[Фр. guêtre.]

гетэ́ра, ‑ы, ж.

1. У Старажытнай Грэцыі — адукаваная незамужняя жанчына, якая вяла свабодны, незалежны спосаб жыцця.

2. Кніжн. Жанчына лёгкіх паводзін.

[Грэч. hetáira — сяброўка, палюбоўніца.]

гетэраге́нны, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з неаднолькавых, разнародных частак; проціл. гамагенны. Гетэрагенная сістэма.

[Ад грэч. heterogenēs — разнародны.]

гетэро́зіс, ‑у, м.

Спец. Павышаная жыццяздольнасць і прадукцыйнасць першага пакалення гібрыдаў у параўнанні з бацькоўскімі формамі.

[Ад грэч. heteróiōsis — змена, пераўтварэнне.]

гетэро́зісны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да гетэрозісу. Гетэрозісныя формы.

гешэ́фт, ‑у, М ‑фце, м.

Разм. уст. Спекуляцыйная, выгадная здзелка. Спрытнаму на розныя махінацыі і гешэфты, Хурсу добра шанцавала. Ён удала вёў гандаль свіннямі, меў вялікія барышы. Кудраўцаў.

[Ням. Geschäft.]