Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

скалькулява́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад скалькуляваць.

скалькулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.

Скласці, зрабіць калькуляцыю. Скалькуляваць кошт гавару.

ска́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да скалы. // Скалісты, са скаламі. Не відно мора, але грукат яго не аддаліўся, хвалі б’юць у скальны бераг недзе зусім блізка — здаецца пад ім. Шамякін. Сібір, Сібір, суровы край, багаты, Разлівы рэк, вышыні скальных гор. Буйло.

2. Спец. Які складаецца з цвёрдых горных парод; камяністы. Скальны грунт. □ Яны [шукальнікі] пяскі па рэчышчах капалі, у г[а]рах скальныя крышылі пліты. Дубоўка. // Які робіцца ў камяністым грунце; які служыць для работ у камяністым грунце. Скальныя работы. Скальны экскаватар.

скальп, ‑а, м.

Скура з валасамі, знятая з галавы (ваенны трафей у некаторых дзікіх плямён).

[Англ. scalp.]

скальпава́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. скальпаваць.

скальпава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; зак. і незак., каго-што.

Зняць (знімаць) з каго‑н. скальп.

ска́льпель, ‑я, м.

Суцэльнаметалічны хірургічны нож. І вось у руках.. [сястры] бліснуў скальпель. Алешка. Параненых многа. Мацвей Ільіч дванаццаць гадзін з рук не выпускаў скальпель. Асіпенка. Прылада пісьма для .. пісьменніка тое самае, што скальпель для хірурга альбо разец для скульптара. Шкраба.

[Ад лац. scalpellum — ножык.]

ска́льшчык, ‑а, м.

Рабочы, спецыяліст па скальных работах.

скаля́р, ‑а, м.

Велічыня, кожнае значэнне якой, у адрозненне ад вектара, характарызуецца адным сапраўдным лікам.

[Ад лац. scalaris — ступеньчаты.]

скаля́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да скаляра. Скалярныя велічыні.