азірну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
1. Павярнуўшыся, аглянуцца, паглядзець назад. [Пятрусь] азірнуўся назад: маці працягвала ўдагонку яму рукі, яе падтрымлівала чарнакудрая дзяўчынка. Каваль.
2. Паглядзець вакол сябе; агледзецца. Толькі выбіўшыся з сілы, задыханы,.. [Грэчка] спыніўся і азірнуўся навокал. Мележ. Хлопчык схаваў бязмен пад кашулю, высунуў галаву з дзвярэй на двор, азірнуўся ва ўсе бакі і, колькі духу, памчаўся па сцежцы на загуменне. Брыль. / у перан. ужыв. О, як бы я хацеў спачатку Дарогу жыцця па парадку Прайсці яшчэ раз, азірнуцца, Сабраць з дарог каменні тыя, Што губяць сілы маладыя. Колас.
•••
Не паспееш (не паспеў, не паспела) азірнуцца, як... гл. паспець.
азірну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
Акінуць поглядам. Чалавек ступіў за фіранку, больш строга азірнуў бакоўку, як бы вымерваючы, ці стане тут той тапчанчык. Скрыган.
азія́т, ‑а, М ‑яце, м.
1. Карэнны жыхар Азіі.
2. Уст. зневаж. Грубы, жорсткі, некультурны чалавек. Ці ж чалавек ён? азіят, Душа зацятая, ліхая, Такіх паноў і свет не знае. Колас.
азія́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Жан. да азіят.
азія́тчына, ‑ы, ж.
Уст. пагард. Грубасць, некультурнасць, адсталасць.
азія́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да Азіі, азіятаў. Ніхто не ведае, што .. [Наталя] ляжыць вось у гэтай белай палаце, у гэтым далёкім азіяцкім гарадку. Скрыган.
2. Уст. пагард. Грубы, жорсткі, некультурны. Азіяцкія адносіны.
азлабле́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. азлабляць — аздобіць і стан паводле знач. дзеясл. азлабляцца — азлобіцца.
азлабля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
1. Незак. да азлобіцца.
2. Зал. да азлабляць.
азлабля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да аздобіць.
азло́біцца, ‑блюся, ‑біліся, ‑біцца; зак.
1. Стаць злосным, выявіць зласлівыя адносіны да ўсяго навакольнага. Азлобіцца на ўвесь свет.
2. Атрымаць моцнае раздражненне, адчуць злосць супраць каго‑н.; раззлавацца.