Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

тлум, , м. (разм.).

  1. Адурэнне, замарачэнне.

    • Нейкі т. у галаве.
  2. Шум, гоман, сумятня.

    • У пакоі стаяў т., усе нешта крычалі.

тлумач, , м. (уст.).

Перакладчык (звычайна для вуснага перакладу ў часе размовы, перагавораў).

тлумачальнік, , м.

Той, хто займаецца тлумачэннем, трактоўкай чаго-н.

  • Т. сноў.

тлумачальны, .

Які заключае ў сабе тлумачэнне, трактоўку чаго-н.

  • Т. слоўнік беларускай мовы.

тлумачыць, ; незак.

  1. Даваць якое-н. тлумачэнне чаму-н.

    • Т. пастанову.
    • Т. слова.
  2. Асвятляць, даваць зразумець сэнс чаго-н.

    • Т. рашэнне задачы.

|| наз. тлумачэнне, .

тлумачэнне, , н.

  1. гл. тлумачыць.

  2. Тое, што тлумачыць што-н., дапамагае зразумець прычыну чаго-н.

    • Знайсці т. сваім паводзінам.

тлуміць, ; незак.

У выразе: тлуміць галаву каму — марочыць, задурваць, збіваць з толку.

|| незак. затлуміць, .

  • Затлуміў мне галаву.

|| наз. тлумленне, .

тлумны, .

  1. Які прыводзіць да адурэння, пазбаўляе здольнасці ўспрымаць, разумець што-н.

    • Тлумная работа.
  2. Шумны, гаманлівы, неспакойны.

    • Т. натоўп.

|| наз. тлумнасць, .

тлусты, .

  1. Які ўтрымлівае ў сабе шмат тлушчу.

    • Тлустая свініна.
  2. Тоўсты, укормлены, сыты.

    • Тлустая індычка.
    • Т. карп.
  3. Які атрымаўся ад тлушчу.

    • Тлустая пляма.
  4. перан. Насычаны карыснымі рэчывамі.

    • Т. чарназём.
  5. Тоўсты, з тоўстымі лініямі (пра лініі, друкарскія знакі, літары і пад.).

    • Т. шрыфт.

|| наз. тлустасць, .

тлусцець, ; незак.

Станавіцца тлустым, тлусцейшым.

|| зак. атлусцець, .

|| наз. атлусценне, і патлусцець, .

|| наз. тлусценне, .