Verbum

шыракакрысы, ✂.

Які мае шырокія крысы.

• Ш. сурдут.

шыракаплечы, ✂.

Шырокі ў плячах, плячысты.

• Ш. мужчына.

шырата, ✂, ж.

Адлегласць ад экватара па мерыдыяну, якая выражаецца ў градусах.

• Паўночныя шыроты.
• На ўсіх шыротах (на ўсім зямным шары, усюды).

|| прым. шыротны, ✂.

шырачэзны, ✂ (разм.).

Вельмі шырокі.

• Шырачэзнае поле.
• Шырачэзныя штаны.

шырма, ✂, ж.

1. Пакаёвая, складная перасоўная перагародка з рам-створак, абцягнутых тканінай, паперай.

   • Ложак стаіць за шырмай.

2. перан. Прыкрыццё чаго-н. (звычайна непрыгожага, нядобрага; кніжн.).

   • За шырмай гучных слоў.

|| прым. шырменны, ✂.

шырока...

Першая частка складаных слоў у знач. шырокі, напр. шырокавядомы, шырокагабарытны, шырокаўжывальны.

шырокавяшчальны, ✂, ж. (кніжн.).

Які многа абяцае, прыцягвае многімі абяцаннямі.

• Шырокавяшчальныя прамовы.

|| наз. шырокавяшчальнасць, ✂.

шырокакалейны, ✂.

Які мае шырокую чыгуначную каляю.

шырокаэкранны, ✂.

Які мае адносіны да кінафільмаў з павялічаным полем зроку і гукаперадачай, якія набліжаюць успрыняцце да рэальнага.

• Ш. фільм.
• Шырокаэкраннае кіно.

шырокі, ✂.

1. Вялікі ў папярочніку.

   • Шырокая вуліца.
   • Шырока (прысл.) раскрыць вочы (таксама перан.; здзівіцца).

2. Пра адзенне: прасторны (ці надта прасторны).

   • Куртка шырокая ў плячах.

3. Які займае сабой вялікую прастору, мае вялікую працягласць.

   • Шырокія стэпы.
   • Наступаць шырокім фронтам.

4. Размашысты, свабодны.

   • Ш. крок.
   • Ш. жэст (перан. пра высакародны ўчынак са знешняга боку).

5. перан. Вялікі па колькасці, ступені, ахопу, размаху і пад., масавы.

   • Шырокая сетка школ.
   • Шырокія паўнамоцтвы.
   • Тавары шырокага ўжытку.

6. перан. Вялікі, неабмежаваны, разнастайны на выбар.

   • Шырокая начытанасць.
   • Шырокая праграма навуковых даследаванняў.
   • У шырокім сэнсе слова (у самым агульным разуменні).

7. перан. Не абмежаваны ў праяўленні, выяўленні чаго-н., з размахам.

   • Жыць на шырокую нагу (багата, раскошна).
   • Шырокая натура (пра шчодрага, адкрытага таварыскага чалавека).

|| наз. шырыня, ✂ і шырокасць, ✂.