Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

шалупайка, , ж.

Тое, што і шалупіна.

  • Бульба з шалупайкамі.

шалупіна, , ж.

  1. Вонкавая мяккая прыродная абалонка (плода, бульбы і пад.), скурка.

    • Абдзерці шалупіну з бульбіны.
  2. Адходы пасля ачысткі пладоў, бульбы.

    • Збіраць шалупіны на корм свінням.

шалупінне, , н., зб.

  1. Шалупіны; адходы пасля ачысткі пладоў, бульбы і пад.

    • Зварыць бульбу ў шалупінні.
    • Ш. ад бульбы.
  2. перан. Што-н. непатрэбнае, лішняе, наноснае.

    • Адсейваць важнае ад выпадковага шалупіння.

шалфей, , м.

Травяністая расліна сямейства губакветных з буйных пахучых кветак, адзін з відаў якой выкарыстоўваецца ў медыцыне для лекавых настояў, а таксама сам настой.

  • Паласкаць горла шалфеем.

|| прым. шалфейны, .

шаль, , м.

Доўгая вузкая вязаная тканіна або тканая хустка.

  • Абкруціць шыю шалем.

|| прым. шалевы, .

  • Ш. каўнер.

шальмаваты, (разм.).

Схільны да шальмоўства, хітраваты.

  • Ш. чалавек.
  • Ш. выгляд.

|| наз. шальмаватасць, .

шальмаваць, ; незак. (разм.).

  1. Ганьбаваць, знеслаўляць.

    • Ш. сумленнага чалавека.
  2. Весці сябе несумленна ў якой-н. справе, хітрыць.

    • Ш. у картачнай гульні.

|| зак. ашальмаваць, .

|| наз. шальмаванне, .

шальмоўскі, .

  1. гл. шэльма.

  2. Уласцівы шэльме, махлярскі, хітры (разм.).

    • Ш. выгляд.

шальмоўства, , н.

Махлярства, круцельства, махлярскі, хітры ўчынак.

  • Ш. ў гульні.

шаля, , ж.

  1. Круглая і плоская талерка вагаў.

  2. мн. Вагі, якія складаюцца з такіх талерак.

    • Узважыць на шалях.