Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

драфа, , ж.

Буйная стэпавая птушка з доўгай шыяй і моцнымі нагамі.

  • Сямейства дроф.

|| прым. драфіны, .

драхлець, ; незак.

Станавіцца драхлым.

|| зак. адрахлець, і здрахлець, .

|| наз. драхленне, .

драхлы, .

  1. Слабы, нядужы ад старасці.

    • Д. стары.
  2. Які стаў трухлявым ад часу, ператварыўся ў пацяруху (аб прадметах).

    • Д. пень.

|| наз. драхласць, .

драхма, , ж.

  1. Сярэбраная манета ў старажытнай Грэцыі, а таксама грашовая адзінка ў сучаснай Грэцыі.

  2. Адзінка аптэкарскай вагі (роўная 3,73 г), што існавала да ўвядзення метрычнай сістэмы мер.

драціна, , ж. (разм.).

Кавалак дроту.

  • Прабіў нагу на драціну.

драцца, ; незак.

  1. Наносіць каму-н. драпіны кіпцюрамі.

    • Мама, Наташка дзярэцца.
  2. Мець уласцівасць драпаць адзін аднаго.

    • Каты дзяруцца.
  3. Раздзірацца на кавалкі, шматкі.

    • Папера лёгка дзярэцца.
  4. Станавіцца непрыгодным.

    • Па такой дарозе абутак хутка дзярэцца.
  5. Знімацца, адставаць ад драўніны.

    • Дзяры лыка пакуль дзярэцца (прыказка).

драць, ; незак.

  1. Раздзіраць на часткі, на шматкі.

    • Д. паперу.
  2. Зношваць (адзенне, абутак) да дзірак.

    • Д. вопратку.
  3. Аддзяляць, знімаць.

    • Д. скуру з авечкі.
    • Д. лыка.
  4. Выдзіраць з карэннем, адрываць.

    • Д. мох.
  5. Драпаць, (аб прыладах, інструментах).

    • Брытва дзярэ.
    • Сухая лыжка рот дзярэ (прыказка). б, каго (што). Забіваць, разрываць каго-н. (аб драпежніках).
    • Каршун дзярэ кураня.
  6. Раздражняць, выклікаць непрыемнае адчуванне (разм.).

    • Перац дзярэ горла.
  7. Раздрабняць таркай.

    • Д. бульбу.
  8. Ачышчаць зерне ад шалупіння, рабіць з зерня крупы.

  9. Дорага прасіць, браць за што-н. (разм.).

  • Драць горла (глотку) (разм. груб.) — моцна гаварыць, крычаць, спяваць.

  • Драць казлы (разм.) — ванітаваць.

  • Драць нос (разм. неадабр.) — задавацца, трымаць сябе высакамерна.

|| зак. задраць, , задзерці, , садраць, і здзерці, .

драцянік, , м.

Назва лічынкі жука-шчаўкуна, шкодніка сельскагаспадарчых і дзікарослых раслін.

  • Д. жыве ў глебе.

драч, , м.

Невялікая лугавая птушка з скрыпучым, прарэзлівым крыкам; дзяркач.

  • У траве гучна адазваўся д.

драчонік, , м.

Тое, што і дранік.