Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

зярні́стасць, ‑і, ж.

Уласцівасць зярністага. Зярністасць снегу.

зярні́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Які змяшчае многа зерня, з буйным зернем. Зярністы колас. Зярністае жыта.

2. Які складаецца з зернепадобных часцінак. Зярністы снег. Зярністы граніт. □ На дне пясочак жоўты, чысты, Вадою згладжаны, зярністы. Колас.

•••

Зярністая ікра гл. ікра.

зярня́тка і зе́рнетка, ‑а; Р мн. ‑так; н.

Памянш.-ласк. да зерне (у 1 знач.).

•••

Макавага зярнятка ў роце не было гл. быць.

зярня́ўка, ‑і, ДМ ‑няўцы; Р мн. ‑нявак; ж.

Сухі плод, у якім каляплоднік зросся з семем.

зярца́ла, ‑а, н.

Гіст.

1. Увянчаная двухгаловым арлом трохгранная прызма з наклеенымі па баках указамі Пятра І, якая як эмблема «законнасці» ставілася на стол у судзе і іншых установах дарэвалюцыйнай Расіі.

2. толькі мн. (зярца́лы, ‑аў). Металічныя даспехі з дзвюх палавінак для засцярогі грудзей і спіны, якія прымяняліся ў 14–17 стст. А над усім гэтым, пад шышакамі, арабскімі зярцаламі, кальчужнымі сеткамі і булатнымі шаломамі — вочы, якія і хвіліны не задумаюцца над тым, ужыць гэтую сталь або не ўжыць. Караткевіч.

3. Уст. Люстэрка. Бачыць самога сябе ў зярцале.