Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ла́тнік, ‑а, м.

Гіст. Воін у латах.

ла́тны 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да латы ​2. Латны цвік.

ла́тны 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да латаў.

лато́, нескл., н.

Гульня, удзельнікі якой закрываюць фішкамі названыя нумары або малюнкі на асобых картах (выйграе той, хто першым закрые ўсе нумары або малюнкі на такіх картах). Гуляць у лата. □ Хто ў прэферанс захоплена гуляе, Хто забаўляецца ў вясёлае лато. А. Александровіч.

[Фр. loto.]

лато́к, ‑тка, м.

1. Адкрыты прылавак для гандлю на вуліцы. Змітрок спыніўся, потым падышоў да латка, дзе прадаваліся папяросы. Ваданосаў.

2. Тое, што і латак (у 1 знач.). Алёша прыпыняе камбайн і любуецца, як цераз латок льецца з бункера ў скрыні жывы і вясёлы струмень збожжа. Шамякін.

3. Прыстасаванне ў выглядзе каўша, карыта для прамыўкі пароды пры разведачных работах.

лато́чнік, ‑а, м.

Разм. Прадавец з латка.

лато́чніца, ‑ы, ж.

Разм. Жан. да латочнік.

лато́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да латка (у 1 знач.). Латочны гандаль. // Які прадаецца з латка. Латочны тавар.

латру́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑рузе, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. лаянк. Лодар, гультай; п’яніца. [Дземідзенка:] — Такі ўжо, скажу вам, латруга, не паспее падняцца з пасцелі — падавай гарэлку. Асіпенка.

лату́к, ‑у, м.

1. Пустазелле сямейства складанакветных з дробнымі бледна-жоўтымі кветкамі, сабранымі ў суквецце (выкарыстоўваецца ў медыцыне).

2. Травяністая агародная расліна, лісце якой ужываецца ў ежу ў сырым выглядзе — від салаты.

[Лац. Lactuca.]

лату́кавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да латуку. Латукавае лісце. // Які здабываецца з латуку. Латукавая кіслага.