Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ламбрэке́н, ‑у, м.

1. Драўляная разьба на выступах даху, над дзвярамі і вокнамі.

2. Верхняя частка драпіроўкі над акном або дзвярамі, звычайна з вышыўкамі, узорамі.

[Фр. lambrequin.]

лам’ё, ‑я, н., зб.

1. Абломкі дрэва, драўніны; хлуд, ламачча. Хутка нанасілі лам’я, расклалі вялізны агонь. Кулакоўскі.

2. Пабітыя, паламаныя рэчы; лом. Ачысціць двор ад лам’я.

ламі́на, ‑ы, ж.

1. Доўгі сухі прут, сухая галіна дрэва; палка. Сцебануць каня ламінаю.

2. Разм. пагард. Вялікая, нязграбная, малапрыгодная рэч. // перан. Высокі, грузны, няспрытны чалавек. [Мароз:] — Нікчэмны ты нейкі, маленькі. Не па росту. Па росту — ламіна добрая, а вот па думках — маленькі. Лобан.

ламіна́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ламінарыі; слаісты, плоскі.

ламіна́рыя, ‑і, ж.

Род буйных марскіх водарасцей, асобныя віды якіх (марская капуста) ужываюцца ў ежу.

[Ад лац. lamina — пласцінка, палоска.]

ламо́та, ‑ы, ДМ ‑моце, ж.

Тупыя працяглыя болі ў касцях, суставах, мышцах. Адчувалася ламота касцей ва ўсім целе. Дудо. Лейтэнант Шамяток, які ўвесь час мучыўся ад тупой ламоты ў нагах, з надыходам марозаў адразу адчуў сябе намнога лепш. Курто.

ламо́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ламоты. Ламотныя болі. □ Ламотная стома круціць лапаткі, але з непрывычкі яно аж прыемна. Быкаў.

лампа́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Невялікая пасудзіна з кнотам на паплаўку і алеем, якая запальваецца перад абразамі. Тарасіха стаіць тварам да абразоў, перад якімі гарыць лампада. Асіпенка. Бабуля запальвала ля абраза лампаду. П. Ткачоў.

лампа́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Памянш. да лампада; тое, што і лампада. Ягупла падняўся і пачаў разглядаць багата прыбраныя на куце іконы, перад якімі вісела лампадка. Галавач.

лампа́дны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да лампады. Лампадныя агні. // Прызначаны для лампады. Лампадны алей.