Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ві́льчыкавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да вільчыка.

вілю́жны, ‑ая, ‑ае.

Абл. Звілісты. Паша часць на світанні асядлала невялічкую вілюжную шашу. Сабаленка.

вілю́жына, ‑ы, ж.

Абл. Звіліна. [Камандуючы] доўга моўчкі абследаваў вачамі лініі дарог, вілюжыны рэк і рачулак, блакітныя, плямы балот. Мележ.

віля́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. віляць.

віля́сты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і звілісты. Нетаропка і ціха булькоча, выбіваючыся з карэнняў, тоненькі вілясты жыўчык-ручаёк. Сачанка.

віля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

1. чым. Хістаць, паварочваць з боку ў бок. Віляць хвастом. // без дап. Хістацца, рухацца з боку ў бок. Кола віляе ў бакі.

2. Рухацца па звілістай лініі. Коні вілялі паўз гурбы, выбіралі лаўчэйшыя праходы, хрыпелі ад натугі. М. Ткачоў. // Рабіць крутыя павароты. Дарога віляла то ўправа, то ўлева. Пестрак. Мяжа нібы знарок старалася не адыходзіць далёка ад берага, віляла найбольш усцяж яго. Мележ.

3. перан. Разм. Ухіляцца ад прамога адказу, абавязку. Я ніяк не мог зразумець, што чалавек хоча сказаць, і ён віляў, нібы хадзіў па канаце і толькі пад канец сказаў тое, што хацеў. Сабаленка.

•••

Віляць хвастом — а) ліслівіць, падлізвацца. Змяніўся і выгляд іх [рускіх эмігрантаў] хлёсткі, Слухмяна віляюць хвастом, Японскай чакаючы косткі Пад бедным маньчжурскім сталом. Куляшоў; б) хітраваць. — А ты, стары, не віляў бы хвастом, а адразу сказаў, калі не хочаш, калі табе не даспадобы ў нас... Брыль.