Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вівісекцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да вівісекцыі. Вівісекцыйны метад.

вівісе́кцыя, ‑і, ж.

Спец. Разрэз цела жывых арганізмаў з навуковай мэтай; жывое сячэнне.

[Ад лац. vivus — жывы і sectio — сячэнне.]

вігва́м, ‑а, м.

Купалападобнае жыллё індзейцаў Паўночнай Амерыкі з вецця, кары і шнур. [Індзейцы] жылі не ў хатах, .. а ў сапраўдных вігвамах, такіх, як малююць іх у школьных кнігах. Лынькоў.

ві́гі, ‑аў.

Палітычная партыя 17–19 стст. у Англіі, якая з’явілася папярэдніцай англійскай ліберальнай партыі.

віго́невы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вігоні (у 3 знач.). // Зроблены з вігоні (у 2, 3 знач.). Вігоневы шалік. Вігоневае сукно.

віго́нь, ‑і, ж.

1. Паўднёваамерыканская млекакормячая жывёліна сямейства лам з тонкай і мяккай шэрсцю.

2. Тканіна з шэрсці гэтай жывёліны.

3. Пража з сумесі бавоўны і грубай шэрсці.

[Фр. vigogne.]

від 1, ‑у, М аб відзе, на віду, м.

1. Тое, што адкрываецца перад вачамі, перспектыва. Від на мора. □ А від які з пляцоўкі гэтай! Колас. // Малюнак прыроды, пейзаж. Чакаючы, пакуль прыйдуць мае знаёмыя, я разглядаў альбом з відамі Касабланкі. В. Вольскі.

2. Тое, што і выгляд (у 1, 2 знач.). Спалоханы від твару. □ Стрэльба, праўда, была дужа старая, старэй самога дзеда і парадкам заіржавелая, страціўшая ўсякі колер і від. Лынькоў.

3. толькі мн. (ві́ды, ‑аў). Меркаванні пра што‑н., што яшчэ будзе, на падставе папярэдніх дадзеных. Віды на ўраджай.

•••

Быць на віду гл. быць.

Відам не відаць гл. відаць.

Віду не мець гл. мець.

Віду не падаць (не паказаць) гл. падаць.

Паставіць на від гл. паставіць.

від 2, ‑у, М аб відзе, м.

1. Разнавіднасць, тып. Від паліва. □ На балотах, на рэках, у лясах найбагацейшыя віды птушак і дзічыны. Чорны.

2. У логіцы, філасофіі — агульнае паняцце, якое ўваходзіць у склад больш агульнага, родавага паняцця.

3. Найменшая адзінка класіфікацыі раслін і жывёл, якая падпарадкоўваецца роду.

відаво́чна,

1. пабочн. Напэўна, відаць; мабыць, мусіць. Голас, у якім чулася шчырая жаласць і спачуванне, відавочна, належаў пажылой жанчыне. Васілевіч. Зараз Антона Пятровіча па вечарах Віктар амаль не бачыў: відавочна, у таго была тэрміновая работа на базе. Даніленка.

2. прысл. Яўна, прыкметна; адкрыта. Кадэты відавочна цягнулі за цара, але, не зважаючы на гэта, адносіны паміж самаўладствам і думаю пагоршваліся. Колас.

3. безас. у знач. вык. Ясна, бясспрэчна. [Кандраценка:] — Зусім відавочна стала, што гораду патрэбен галоўны архітэктар. Карпаў.

відаво́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць відавочнага (у 2 знач.). Рэвалюцыя паказала .. з усёй відавочнасцю, што народ — вялікая сіла. Каваленка.

відаво́чнік, ‑а, м.

Тое, што і відавочца.