ле́йцы, ‑аў; адз. ляйчына, ‑ы і лейчына, ‑ы, ж.
Вяроўкі, рамяні для кіравання коньмі ў запрэжцы. На высокім сядзенні, .. трымаючы туга нацягнутыя раменныя лейцы, сядзела маладая паненка. Колас. За мастом начальнік участка сагнаў нас з саней .. і хлыснуў лейчыной каня. Пташнікаў. Тузаючы за лейцы, бацька накіраваў Гнядва на дарогу. Васілёнак.
•••
Выпусціць лейцы з рук гл. выпусціць.
Ляйчына (лейчына) пад хвост папала (трапіла) каму — аб неапраўдана капрызных паводзінах.
Папусціць лейцы гл. папусціць.
Трымаць лейцы ў руках гл. трымаць.
Узяць лейцы ў рукі гл. узяць.
лек, ‑а, м.
Грашовая адзінка Албаніі.
[Албанскае lek.]
ле́кавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лекаў, уласцівы ім; прызначаны для лекаў. Лекавы пах. Лекавая сыравіна. // Які валодае лекавымі ўласцівасцямі. Лекавыя расліны.
ле́кар, ‑а, м.
Разм. Доктар. Зубны лекар. □ Запаленне лёгкіх прайшло, а вось ад раматусу мае лекары пазбавіць не здолелі. Сяргейчык.
ле́карка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Жан. да лекар.
ле́карскі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да лекара, лекараў, належыць ім. Лекарская справа.
ле́кі, ‑аў; адз. няма.
Разм.
1. Лякарства. Прыехаў у маёнтак новы доктар з поўным сундуком усякіх лекаў. Якімовіч. Дзеда ўлажылі ў пасцель, паставілі на тумбачку бутэлечкі з лекамі, шклянку з вадой. Хомчанка. // перан. Пра сродак, які дапамагае перажыць што‑н. непрыемнае. Хто мае права залазіць у чужую душу? Асабліва, калі няўпэўнена, што словы твае будуць лекамі. Чорны.
2. Дзеянне паводле знач. дзеясл. лячыць і лячыцца; лячэнне. Доктар больш не гаварыў і, назваўшы настаўніка, перадаў яму, што хворы павінен застацца на лекі ў бальніцы. Нікановіч.
лекпо́м, ‑а, м.
Лекарскі памочнік; фельчар.
лексе́ма, ‑ы, ж.
Слова як самастойная сэнсавая адзінка, якая разглядаецца ў мовазнаўства ва ўсёй сукупнасці сваіх форм і значэнняў.
[Ад грэч. lexis — слова, выраз.]