Verbum

стыць і сты́нуць, стыну, стынеш, стыне; пр. стыў, ‑ла; незак.

1. Станавіцца халодным, трацячы, аддаючы цяпло, астываць. Чай стыне. □ [Валя] праверыла юшку, падышла да стала, дзе даўно стыла амаль не кранутая вячэра. Шамякін. Шуміць трава па пояс, Ля рэек стыне шлак. Юнацтва — скоры поезд. А сталасць — таварняк. Гаўрусёў.

2. Мерзнуць, замярзаць на холадзе. Пад кажух забіраўся холад, стылі рукі ў рукавіцах. Лупсякоў. Згорбілася на спіне паддзёўка, і .. [Андрэй] пачуў, што ў яго мокрыя плечы: пачынаюць стыць. Пташнікаў. [Зыбін] заўважыў, што Жэня, у сваёй кароткай ватоўцы, у няцёплай хустцы, стыне на ветры, і стаў так, каб затуліць яе. Мележ. Там ён, абліты вадой ледзяною, К сэрцу рукою білет прыціскаў, Быццам білет пад сцюдзёнай вадою Сэрцу юнацкаму стыць не даваў. Куляшоў. // Траціць на момант здольнасць рухацца, камянець пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця. Я і цяпер яшчэ ад жаху стыну, Хоць і не ўспомню, у каторы век, Ад зайздрасці разгневаны, дубіну Падняў на чалавека чалавек. Грахоўскі. На вуснах у Якуба Лакоты стыне маркотная балючая ўсмешка. Зарэцкі. Да вачэй фартух падносіць маці, Стыне ў горле і ў мяне сляза. Астрэйка.

3. перан. Сціскацца на момант ад чаго‑н., заміраць (пра сэрца). І стыне сэрца ў горкай скрусе. Адразу дзень цямнейшым стаў. Дайнека. Ад жаху вабнага салодка сэрца стыне Каля віроў і шчупаковых ям. Грачанікаў.

•••

Кроў стыне (у жылах) гл. кроў.

стэары́н, ‑у, м.

Цвёрдае паўпразрыстае арганічнае рэчыва, якое атрымліваюць расшчапленнем тлушчаў і выкарыстоўваюць у мылаварэнні, папяровай, гумавай, тэкстыльнай і інш. галінах прамысловасць на выраб свечак.

[Ад грэч. stear — тлушч.]

стэары́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стэарыну, атрыманы з стэарыну. Стэарынавыя свечкі. // Здабыты са стэарыну. Стэарынавая кіслага.

стэаты́т, ‑у, М ‑тыце, м.

1. Тлусты на вобмацак мінерал, які складаецца з тальку.

2. Штучны ізаляцыйны матэрыял, які атрымліваюць у выніку апрацоўкі тальку.

[Ад грэч. stear, steatos — тлушч.]

стэгаза́ўр, ‑а, м.

Буйны панцырны паўзун з групы дыназаўраў сярэдзіны мезазойскай эры.

[Ад грэч. stego — пакрыццё і sauros — яшчарна.]

стэганаграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стэганаграфіі. Стэганаграфічнае пісьмо.

стэганагра́фія, ‑і, ж.

Тайнапіс, пісьмо ўмоўнымі, шыфраванымі знакамі.

[Ад грэч. steganos — скрытны і graphō — пішу.]

стэгацэфа́л, ‑а, м.

Выкапнёвая драпежная земнаводная жывёліна з пяціпальцымі канечнасцямі, чэрап якой меў суцэльнае пакрыццё з касцей.

[Ад грэч. stego — пакрыццё і kephalē — галава.]

стэк, ‑а, м.

Хлыст, які выкарыстоўваецца пры верхавой яздзе. [Гжэцкі] ездзіў на падгалістай гнядой кабыліцы, замест арапніка павесіўшы на руку стэк, абвіты палоскамі чырвонай лакірованай скуры. Скрыган.

[Англ. stick.]

стэ́ка, ‑і, ДМ стэцы, ж.

Драўляны разец, які выкарыстоўваецца скульптарам пры лепцы.

[Іт. stecca.]