Verbum

цяжкаранены, ✂ і цяжкапаранены, ✂.

Які атрымаў цяжкую рану, раненне.

• Цяжкараненыя салдаты.
• Перавозка цяжкараненых (наз.).

цяжкарастваральны, ✂.

Які дрэнна, марудна раствараецца.

• Цяжкарастваральныя солі.

|| наз. цяжкарастваральнасць, ✂.

цяжкасць, ✂, ж.

1. гл. цяжкі.

2. звычайна мн. Цяжкія прадметы.

   • Перавозка цяжкасцей.

3. Непрыемнае адчуванне; змрочны настрой, стан.

цяжкі, ✂.

1. Які мае вялікую вагу або з грузам вялікай вагі.

   • Чамадан быў вялікі і ц.
   • Конь ледзь цягнуў ц. воз.

2. Павольны, стомлены.

   • Нехта набліжаўся цяжкімі крокамі.

3. Які робіць уражанне вялікай вагі; густы, непразрысты.

   • Цяжкія хмары.

4. Пра стыль, мову, твор: які нялёгка зразумець; складаны, няясны.

   • Аповесць напісана цяжкім стылем.

5. Масіўны, пазбаўлены лёгкасці.

   • Вуліца была забудавана цяжкімі гмахамі.

6. Моцны.

   • Ц. ўдар.

7. Які патрабуе высілку, нялёгкі для выканання, турботны, складаны.

   • Цяжкае жыццё.
   • Цяжкія часы.
   • Ц. абавязак.

8. Моцны, балючы, глыбокі.

   • Цяжкая крыўда.
   • Цяжкая страта.

9. Які доўга і дрэнна ператраўліваецца (пра ежу).

10. Пра ступень хваробы: моцны, небяспечны.

    • Цяжкая хвароба.
    • Ц. стан параненага.

11. Які з’яўляецца цяжарам для каго-н., прыносіць клопат, турботы каму-н.

    • Ц. сем’янін.

12. Змрочны, невясёлы, сумны.

    • Ц. настрой.
    • Цяжкія думкі.

13. Удушлівы, непрыемны (пра паветра, пах і пад.).

    • Ц. дух.

○

• Цяжкая атлетыка — комплекс фізічных практыкаванняў па падыманню цяжараў.

• Цяжкая вада — ізатопная разнавіднасць вады, у якой звычайны вадарод часткова або поўнасцю заменены цяжкім вадародам.

• Цяжкая прамысловасць — прамысловасць па вырабу сродкаў вытворчасці.

• Цяжкія металы — металы з удзельнай вагой звыш 5 грамаў.

|| наз. цяжкасць, ✂.

цяжэрны, ✂ (разм.).

Вельмі цяжкі.

• Ц. чамадан.

цяжэць, ✂; незак.

1. Станавіцца цяжэйшым, прыбаўляць у вазе.

   • Мокрае адзенне цяжэе.

2. Адчуваць стомленасць, цяжкасць.

   • Рукі і ногі цяжэюць.

|| зак. ацяжэць, ✂ і пацяжэць, ✂.

цякучка, ✂, ж. (разм. неадабр.).

Розныя штодзённыя справы, якія перашкаджаюць асноўным, галоўным.

• Ц. заела.

цякучы, ✂.

1. Вадкі, здольны цячы.

   • Цякучыя і сыпучыя целы.

2. Які працякае, дзіравы.

   • Цякучае вядро.

3. Які знаходзіцца ў руху, цячэ (пра ваду); праточны.

4. перан. Які часта мяняецца; непастаянны, няўстойлівы.

   • Ц. састаў рабочых.

|| наз. цякучасць, ✂.

цялежка, ✂, ж.

1. Ручная ці механічная павозка для перавозкі грузаў.

2. Рухомая частка некаторых машын, тэхнічных канструкцый (спец.).

3. толькі мн. У калёсах — пярэднія колы на восі з аглоблямі.

|| прым. цялежачны, ✂.

цялесны, ✂.

1. гл. цела.

2. Прычынены целу; фізічны.

   • Цялесныя пашкоджанні.
   • Ц. недахоп.

3. Які мае матэрыяльную аснову, у процілегласць духоўнаму.

   • Цялесныя з’явы.

|| наз. цялеснасць, ✂.