Verbum

кроп, ✂, м.

Аднагадовая агародная травяністая расліна сямейства парасонавых з дробным лісцем і вострым прыемным пахам; ужываецца як прыправа да ежы.

|| прым. кропавы, ✂.

кропка, ✂, ж.

1. След ад дакранання, уколу чым-н. вострым (кончыкам карандаша, іголкі і пад.), маленькая круглая плямка.

   • Сукенка ў кропкі.
   • Ставіць кропкі над і (таксама перан. удакладняць, высвятляць, не пакідаючы нічога недаказанага.

2. Знак прыпынку (.), які аддзяляе сказы, а таксама ўжываецца пры скарочаным напісанні слоў, напрыклад і пад., і інш.

   • К. з коскай (;).
   • Дзве кропкі (:).
   • Тры кропкі (...).
   • Ставіць кропку на чым-н. (перан. канчаць з якой-н. справай).

3. Месца, пункт у сістэме, сетцы якіх-н. пунктаў, дзе размешчана што-н.

   • Гандлёвая к. (магазін, кіёск і пад.).
   • Агнявая к. (кулямёт, мінамёт, дот і пад.).
   • Асвятляльная к.
   • Біць у адну кропку (таксама перан. накіроўваць свае дзеянні на што-н. адно).

4. у знач. вык. Досыць, канец (разм.).

   • Ідзі — і к.!

◊

• Папасці ў самую кропку (разм.) — якраз, так, як трэба.

• Кропка ў кропку (разм.) — якраз, дакладна.

|| прым. кропкавы, ✂.

кропля, ✂, ж.

Тое, што і капля.

|| прым. кропельны, ✂.

крос, ✂, м.

Спартыўны бег або гонкі па перасечанай мясцовасці з пераадоленнем перашкод.

|| прым. кросавы, ✂.

• Кросавая траса.

кросны, ✂.

1. Ручны ткацкі станок.

   • Паставіць к.

2. Ніцяная аснова, якая навіваецца на навой станка.

|| памянш. красёнцы, ✂.

крот, ✂, м.

Невялікая млекакормячая жывёліна атрада насякомаедных, якая жыве пад зямлёй, а таксама футра гэтай жывёліны.

|| прым. кратовы, ✂.

кроў, ✂, ж.

1. Чырвоная вадкасць, якая рухаецца па крывяносных сасудах арганізма, жывіць яго клеткі і забяспечвае абмен рэчываў.

   • Артэрыяльная к.
   • Гарачая к. (перан. пра тэмпераментнага чалавека).
   • К. за к. (перан. забойства за забойства).
   • К. з малаком (перан. пра чалавека з румяным свежым тварам).
   • К. іграе (кіпіць) у каго-н. (пра багацце жыццёвых сіл, энергіі).
   • К. ледзянее (стыне) (у жылах) (перан. пра пачуццё жаху, моцнага перапуду).
   • Льецца (праліваецца) к. (перан. пра масавае забойства, звычайна ў час вайны).
   • Гэта ў яго ў крыві (перан. у характары, ад нараджэння).
   • Плоць ад плоці, к. ад крыві (перан. аб тым, што створана ўласнай працай і клопатамі; высок.).
   • Псаваць к. каму-н. (псаваць настрой, раздражняць).
   • Сэрца кроўю абліваецца (перан.; цяжка каму-н. ад душэўнага болю, пачуцця спагады, жалю).
   • Умыцца кроўю (перан. быць збітым).

2. перан. Блізкае сваяцтва.

   • Адной крыві.

3. Пра пароду жывёл.

   • Бульдог чыстай крыві.

|| прым. крывяны, ✂.

• К. ціск (ціск крыві ў сасудах).

кроўны, ✂ і крэўны, ✂.

1. Родны па крыві; які паходзіць ад адных продкаў.

   • К. брат.
   • Кроўная радня.
   • Кроўная помста (перажытак родавага ладу — помста, забойства за забойства сваяка).
   • Кроўная крыўда (перан. цяжкая, якая глыбока кранае).

2. перан. Вельмі блізкі, цесны, моцны, непарушны.

   • Кроўная сувязь пісьменніка з народам.
   • Кроўна (прысл.) зацікаўлены ў чым-н.

◊

• Кроўныя грошы (разм.) — грошы, нажытыя сваёй працай.

|| наз. кроўнасць, ✂ і крэўнасць, ✂.

крохкі, ✂.

Які лёгка крышыцца, развальваецца на часткі; ломкі.

• Крохкае пячэнне.
• Крохкае дрэва.

|| наз. крохкасць, ✂.

крочыць, ✂; незак.

1. Ісці мерным крокам.

   • К. па вуліцы.

2. перан. Развівацца, рухацца ў пэўным кірунку.

   • К. у шчаслівую будучыню.