Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Мурмата́ць ’мармытаць’ (Гарэц., Др.-Падб.). Да мармыта́ць, мумрыта́ць (гл.).

Мурме́ль ’маўклівы, негаваркі чалавек’ (астрав., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа, 3, 85), паходзіць з літ. mùrma ’бурклівы чалавек’.

Му́рнік, му́ршчык ’пячнік’ (брасл., Сл. ПЗБ). Рус. пск. му́рник ’муляр’, прыбалт. (Літ. і ЛатвССР) ’пячнік’. Балтызм. Параўн. літ. mũrininkas, лат. mùrnieks ’тс’ (Грынавяцкене, 3, 85).

Мурны́каць ’мурлыкаць’, ’мармытаць, спяваць сабе пад нос’ (Нас.). У выніку кантамінацыі лексем мурлыкаць і курна́ ’мурлыканне’.

Мурова ’аблога’ (бяроз., Сл. Брэс.). Да мур2 (гл.).

Муровасты, муровастый ’чорна-карычневы, чорна-чырвоны (аб адзенні, поўсці жывёл)’ (Клім.). Да мурава́ты (гл.).

Муровы ’мураваны’ (Маш.). Да мур1 (гл.).

Мурог1, мурога, муражы́на, муражок, маржок, мурожніца, мурожжа, мурожнае сена ’лугавое сена лепшага гатунку з невысокай мяккай травы з сухога лугу’, ’сухі луг’ (ТСБМ, Чач., Др.-Падб., Сцяшк., Нас., Шат., Касп., Бяльк., Яшк., Сл. ПЗБ, Ян., ТС, Сцяшк. Сл.; КЭС, лаг.), паўд.-усх. муру̑ог ’дзірван’ (КЭС). Укр. мурі́г, морі́г ’дзірван, мурава’, рус. мурог ’сенакос, луг, дзірван’. Балтызм. Параўн. лат. mauragas ’ястрабок валасісты, Hieracium pilosella L.’, maurinš ’мурава, лужок’ (Буга, Rinkt, 1, 468; Мюленбах-Эндзелін, 2, 569; Фасмер, 3, 13–14).

Мурог2 ’аўсяніца, Festuca L.’ (Мядзв., Гарэц., Др.-Падб., ТС, Бір. Дзярж., Касп.), мурожніца ’тс’ (маг., Кіс.), мурог, моро́г ’гладун гладкі, Herniaria glabra L.’ (лельч., стол., Бейл.), ’вострыца дзярністая, Deschampsia caespitosa P. Beauv.’ (маг., гом., Кіс.; Ян.), ’утаптанае каля дарогі месца, густа парослае драсёнам птушыным, Polygonum aviculare L. і дзяцелінай’ (Яшк.), ’маннік водны, Glyceria aquatica Wahlb.’ (Яруш.). Да мурог1 (гл.).

Му́рож ’будаўнік, каменшчык’ (ТС). З польск. murarz ’тс’.

Мурожка ’аблямаванне зелянінай градак, клумбаў, дарожак у садах’ (слаўг., Яшк.). Да мурог1 (гл.).