Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Ко́псацца ’замучыцца, нахадзіцца за дзень’ (Нар. лекс.). Гл. капашыцца.

Ко́пта ’кофта’ (Нас.). Гл. кофта, кохта.

Ко́птур: з коптурам, коптарам ’вышэй краёў’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Сцяшк. Сл., Мат. Гом., Мат. Маг., Жд. 2, КЭС, лаг., З нар. сл., Бяльк., Сержп. Пр., Нік. Очерки). Гл. каптур.

Ко́пустка ’лапатачка для размешвання цеста’ (З нар. сл., Бір.). Параўн. копысць (гл.). Да капаць (гл.). Кантамінацыя з капуста.

Ко́пчык1 ’хвасцец’ (Мат. Гом.). Да капец (гл.).

Ко́пчык2 ’пограб’ (Мат. Гом.). Да капец (гл.).

Ко́пчык3 ’яечня’ (Мат. Гом.). З ілюстрацыі (там жа, 242): «Есць яечня разбалтана, а есць копчык» відаць, што гаворка ідзе аб яечні, якая мае форму невялікага капца.

Ко́пчышча ’месца, дзе згружаюць сена для стога’ (Сцяшк. Сл.). Да копка (гл. капа).

Копша1 ’капун, маларухавы, павольны ў рухах чалавек’ (ТС), ’лянівая жанчына’ (Мат. Гом.). Гл. капацца. Назоўнік утварыўся з дапамогай экспрэсіўнага суфікса ‑ша Nomina agentis (SP, 2, 76–77; Сцяцко, Афікс. наз., 75–76).

Копша2 ’далакоп, магільны дух’ (Нас., Яруш.). Да капаць (гл.). Параўн. копша1.

Ко́пынь ’напайка, крыніца, капаная сажалка’ (Бяльк.). Гл. капаць. Да копань. Параўн. ст.-рус. копань, укр. копань, рус. копань ’тс’. Прасл. корань (Трубачоў, Эт. сл., 11, 16–17).

Ко́пысць ’лапатачка для размешвання кашы’ (Крачк.). Параўн. копустка (гл.). Да *копасць утварэнне з суфіксацыяй на ‑osłb і націскам на першым складзе: капаць Жопасць, як любіць > любасць,⇉хварэць > хворасць⇉(Сцяцко, Афікс. наз., 89).