Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

фашызава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад фашызаваць.

фашызава́цца, ‑зуецца; зак. і незак.

1. Стаць (станавіцца) фашысцкім.

2. толькі незак. Зал. да фашызаваць.

фашызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

Увесці (уводзіць) фашызм; арганізаваць (арганізоўваць) што‑н. на фашысцкі ўзор. Фашызаваць паліцыю.

фашыза́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. фашызаваць.

фашы́зм, ‑у, м.

Тэрарыстычная дыктатура найбольш рэакцыйных імперыялістычных сіл, якая імкнецца да знішчэння дэмакратыі і развязвання захопніцкіх войнаў. І вельмі часта прыходзіла думка, як у такім багацці фарбаў і гукаў, як на такой раскошна прыгожай зямлі магла зарадзіцца такая, да жудасці і смеху дзікая, гніль — фашызм?! Брыль.

[Іт. fascismo.]

фашы́на, ‑ы. ж.

Спец. Звязаны пучок хворасту, чароту для ўмацавання насыпаў, плацін, дарог і пад. Сёлетняй жа восенню меркавалася хоць бы давесці да ракі і прывесці ў парадак магістраль — разбурыць пабудаваныя ў пачатку вайны завалы, расчысціць і ўмацаваць фашынай рэчышча, дзе-нідзе кранутае плывуном. Краўчанка.

[Ням. Faschine ад лац. fascis — вязка прутоў, пучок.]

фашыніза́цыя, ‑і, ж.

Спец. Умацаванне плацін, дарог і пад. шляхам абнясення фашынамі. Фашынізацыя насыпу.

фашы́ннік, ‑у, м., зб.

Спец. Хвораст, чарот, з якіх вяжуць фашыны.

фашы́нны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да фашын. // Прызначаны для фашын. Фашынны хвораст.

2. Зроблены з фашын. Фашынная дамба.

фашы́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Прыхільнік фашызму; член фашысцкай арганізацыі. Спадабалася байцам і тое, што стары моцна ненавідзеў фашыстаў і проста выказваў гэта з самага пачатку вайны. Шчарбатаў. Адняўшы палец з курка, Міхась убачыў: фашыст, у якога ён цэліўся, пластам ляжаў на зямлі побач з матацыклам. Якімовіч. За здзекі і гвалты, за слёзы і пакуты бязвінных людзей заплацілі фашысты сваёю крывёю. Пальчэўскі.