Verbum

анлайнавы слоўнік

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прадмова ∙ Скарачэнні ∙ Кніга ў PDF/DjVu

а б в г д е ё ж з і й к л м н о п р с т у ў ф х ц ч ш э ю я -.

а е ё і л о р т у ы э ю

б в г е з й к л м н р с т у ў х ц ш э я

фал, ‑а, м.

Спец. Трос для падымання парусоў, сігнальных флажкоў і пад.

•••

Авіяцыйны фал — вяроўка для раскрыцця парашута без удзелу парашутыста, якая прымацоўваецца адным канцом да самалёта, а другім — да выцяжнога кальца.

[Гал. val.]

фала́нга ¹, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

1. Баявы парадак пяхоты і конніцы ў старажытных грэкаў, шчыльна самкнуты строй з некалькіх шарэнгаў.

2. перан. Кніжн. Рад, шарэнга каго‑, чаго‑н. Без канца доўгая фаланга чаўноў і лодак упіраецца ў бераг вострымі насамі. Колас.

3. Вялікая абшчына, камуна (у сацыяльным утапічным вучэнні фур’ерыстаў).

4. Іспанская фашысцкая партыя.

[Грэч. phalanx.]

фала́нга ², ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

У анатоміі кожная з трох кароткіх трубчастых костачак пальца.

[Грэч. phalanx.]

фала́нга ³, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

Ядавітая жывёліна класа павукападобных.

[Грэч. phalanx.]

фалангі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Воін фалангі ¹ (у 1 знач.).

2. Член фалангі ¹ (у 3 знач.). Ніхто не ведаў, што Вежа патаемна выпісваў усе тыя кнігі, якія чытаў унук у Пецярбургу. Маладых дражнілі фалангістамі — дзед чытаў Фур’е. Караткевіч.

3. Член фалангі ¹ (у 4 знач.). Ва ўсім свеце быў непакой: з Іспаніі ішлі весткі, што фалангісты перамагаюць рэспубліканцаў. Сабаленка.

фалангі́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да фалангіста, фалангістаў.

фаланстэ́р, ‑а, м.

Спецыяльны будынак для фалангі ¹ (у 3 знач.).

[Фр. phalanstère.]

фа́лас, ‑а, м.

Мужчынскі палавы орган, а таксама яго відарыс, які абагатвараўся некаторымі народамі як сімвал апладняльнага пачатку прыроды.

[Грэч. phallos.]

фа́лда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Трубкападобная складка на адзенні. Светлая спадніца густымі фалдамі ападала ў .. [Рыты] вакол ног. Чорны.

2. Задняе крысо адзежы (пінжака, мундзіра, фрака і пад.).

[Польск. fałda.]

фалеры́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Калекцыянер значкоў.

фалеры́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Дапаможная гістарычная дысцыпліна, што вывучае гісторыю ордэнаў, медалёў і іншых знакаў адрозненння.

2. Калекцыяніраванне значкоў і розных нагрудных знакаў.

[Лац. falerae, phalerae.]

фалі́кул, ‑а, м.

Круглае, пузыркаватае ўтварэнне ў розных органах пазваночных жывёл і чалавека, якое выконвае розныя функцыі. Фалікул яечніка. Фалікул воласа.

[Ад лац. folliculus — мяшочак.]