Verbum

піядэрмі́я, ‑і, ж.

Запаленне скуры, выкліканае гнаяроднымі мікробамі.

[Грэч. pýon — гной і dérma — скура.]

піяла́, ‑ы́, ж.

Круглая невысокая пасудзіна, вузкая знізу і шырокая ўверсе, з якой п’юць чай у Сярэдняй Азіі і прылеглых да яе абласцях.

[Перс.]

пія́на,

Спец.

1. прысл. Ціха, не моцна. Іграць піяна.

2. нескл., н. Фрагмент музычнага твора, выкананы такім спосабам, а таксама само такое выкананне.

[Іт. piano.]

піяне́р, ‑а, м.

1. Чалавек, які ўпершыню пранік у недаследаваную краіну і пасяліўся там (першапачаткова аб перасяленцах у Паўночную Амерыку).

2. Той, хто першы пракладвае дарогу ў якой‑н. новай галіне; зачынальнік. — Ва ўсякім разе, хлопцы, — казаў Садовіч, — заўтра мы паложым пачатак арганізацыі народных настаўнікаў у Беларусі. Мы будзем піянерамі рэвалюцыйнага арганізаванага руху ў барацьбе супроць праклятага царызму, — крыху рытарычна, але натхнёна скончыў Садовіч. Колас. [Віхура:] — Пройдуць гады, з’явіцца іншая тэхніка, а нас, піянераў будоўлі, усё ж не забудуць, бо мы ўкладаем душу ў справу. Гурскі. Вахтангаў быў піянерам новага, савецкага мастацтва. «Беларусь».

3. Салдат інжынерных войск у Францыі, Англіі, Германіі і да пачатку 19 ст. ў Расіі; сапёр.

4. Член дабравольнай дзіцячай камуністычнай арганізацыі. Уступіць у піянеры. □ Пад ім [сцягам] піянеры Прыходзяць на зборы. Пры ім, на бязмежным савецкім прасторы, Заўсёды стаіць Каравул ганаровы. Глебка.

[Ад фр. pionnier.]

піянер...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «піянерскі», напрыклад: піянератрад, піянерважаты.

піянератра́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Піянерскі атрад.

піянерважа́тая, ‑ай, ж.

Жан. да піянерважаты.

піянерважа́ты, ‑ага, м.

Кіраўнік піянерскага атрада або дружыны. Юнак быў старшым піянерважатым школы. «Маладосць».

піяне́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Жан. да піянер (у 1, 2 і 4 знач.). [Надзя:] — Гэта было даўным-даўно, калі я хадзіла яшчэ ў піянерках. Лынькоў.

піяне́рны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які мае адносіны да піянера (у 3 знач.). Піянерны батальён.