Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

бата́т, ‑у, М ‑аце, м.

Расліна сямейства павоевых, клубні якой багатыя на крухмал і цукар і выкарыстоўваюцца ў кулінарыі і кансервавай прамысловасці; салодкая бульба.

[Ісп. batata.]

батле́ечнік, ‑а, м.

Гіст. Артыст, які ўдзельнічаў у батлеечных спектаклях.

батле́ечны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і батлейкавы.

батле́йка, ‑і, ДМ ‑йцы, ж.

Гіст. Пашыраны і папулярны ў мінулыя часы на Беларусі перасоўны лялечны тэатр. «Батлейку» трэба разглядаць як арганічнае прадаўжэнне развіцця скамарошых лялечных прадстаўленняў. «Беларусь».

батле́йкавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да батлейкі, звязаны з батлейкай. Батлейкавы тэатр.

бато́г, батага, м.; мн. батагі, ‑оў.

Уст. Палка, якая даўней прымянялася для цялеснай кары. Лёс аднолькава нас адзначаў, Але Муж — не той, хто не знаў батагоў, А той, хто пад імі маўчаў. Караткевіч.

бато́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак.

Уст. Учыняць кару, катаваць батагом ці чым‑н. іншым. Ірад меў шляхецкі ўбор і хітры Твар лісіцы І ў руках бізун, Якім батожыў мужыкоў заўсёды. Танк.

бато́метр, ‑а, м.

Прыбор, пры дапамозе якога бярэцца вада з розных глыбінь прыроднага вадаёма для вызначэння яе хімічных і фізічных уласцівасцей і інш.

[Грэч. báthos — глыбіня, metreō — мераю.]

бато́н, ‑а, м.

Белы хлеб прадаўгаватай формы. Кавалак батона.

[Фр. bâton — палка.]

бато́нніца, ‑ы, ж.

Пластмасавая скрынка для захоўвання батона, хлеба.