Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

басата́, ‑ы, ДМ ‑це, ж., зб.

Лаянк. Галадранцы, басякі. Лепш не чапаў бы Харытон галадранай басаты. Баранавых. // Разм. груб. Пра хлапчукоў, якія любяць рабіць шкоду. [Дзядзька да Косціка:] — Ты чаго тут тырчыш? Мо ў хату залезці хочаш? А ну марш адсюль, басата... Арабей.

басе́йн, ‑а, м.

1. Штучны вадаём для плавання са сценамі, умацаванымі цэглай, цэментам. Спартыўны басейн.

2. Тэрыторыя мора, возера, ракі разам з сушай, з якой у іх сцякаюць паверхневыя і падземныя воды. Басейн Заходняй Дзвіны. Басейн возера Нарач.

3. Зона залягання каштоўных выкапняў. Данецкі вугальны басейн.

[Фр. bassin.]

басі́дла, ‑ы, м.

Разм. Моцны басісты голас, гук. А от волат «Шчука», нязграбны дзябёлы паравозішча, рыкае густым басідлам, аж шыбы дрыжаць. Шынклер.

басі́сты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Нізкі па гуку, з характэрным басовым тэмбрам. — Га-га-га-га! — басістым смехам загрымеў на ўсю станцыю Садовіч. Колас.

2. Той, хто валодае басам, спявае басам. Басісты спявак.

басі́ць, башу, басіш, басіць; незак.

Гаварыць, спяваць басам. «Што Сашка, — у сенцах басіць Серафім, — Пагутару з ім я па шчырасці, Гандзя, Даўно ўжо хачу я пагутарыць з ім...». Зарыцкі.

баск,

гл. баскі.

баска́к, ‑а, м.

Гіст. У перыяд татарскага нашэсця — прадстаўнік ханскай улады і зборшчык даніны. Гаворыць паданне: па травах зялёных Па жвірыстых сцежках, па пульхнай раллі Татары к баскаку з натоўпам палонных Дзяўчыну-красуню ў няволю вялі. Ляпёшкін.

ба́скет, ‑а, М ‑кеце, м.

Разм. Тое, што і баскетбол.

баске́т, ‑а, М ‑ке́це, м.

Група роўна падстрыжаных дрэў ці кустоў, якія высаджваюцца ў парку, садзе або па іх межах.

[Фр. bosquet.]

баскетбалі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Спартсмен, які займаецца баскетболам.

баскетбалі́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да баскетбаліст.