Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

балаго́льства, ‑а, н.

Уст. Занятак, промысел балагола.

бала́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Вершаваны твор асобай формы на легендарную ці гістарычную тэму.

2. Музычны твор эпічнага характару для голасу або інструмента.

[Фр. ballade.]

бала́дны, ‑ая, ‑ае.

Уласцівы баладам. Баладны сюжэт.

балазе́, злучн. далуч.

Разм. Далучае сказы з дадатковымі паведамленнямі; па значэнню адпавядае словазлучэнням «тым больш што», «добра што», «добра якраз», «добра, што хоць». Электрыфікатар пайшоў да санітара, балазе жыў ён блізка — праз дзверы. Колас. Пан Зяленскі бубніць паціху пра коней, ды пра белых авечак, балазе здаецца яму, што я сплю. Лынькоў. [Жанчына:] — Уцякайце адсюль. Хавайцеся, балазе туман! Корзун.

бала́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑лады, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Вясёлы гаварун, жартаўнік. Побач з Паўлам у траншэі, як і заўсёды быў ягоны неразлучны сябра Саша Пасмітны, шахцёр з Данбаса, ротны весялун і балака. Васілёнак.

бала́канне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. балакаць.

бала́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Весці гутарку, размаўляць. [Тарас:] — Балакаў я тут нядаўна з людзьмі.. Нялёгка нам прыйдзецца, але... Калі трэба, дык будзем ваяваць, хто як можа. Гурскі.

балала́ечнік, ‑а, м.

1. Музыкант, які іграе на балалайцы. Аркестр у складзе двух цымбалістаў, балалаечніка і гарманіста рыхтаваў народныя песні. Курто.

2. Майстар, які робіць або рамантуе балалайкі.

балала́ечніца, ‑ы, ж.

Жан. да балалаечнік (у 1 знач.).

балала́ечны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да балалайкі. Балалаечныя струны. // Які складаецца з балалаек. Балалаечны аркестр.